The First Edition of the ars minor of Manuel Álvares’ De institvtione grammatica libri tres (Lisbon, 1573)
Summary
Based on a hitherto unknown copy of Manuel Álvares’ (1526–1583) very significant Latin grammar Emmanvelis Alvari è Societate Iesv de institvtione grammatica libri tres (Lisbon, 1573), this paper presents the first edition of what the author himself (in a Spanish letter to his superior in Rome) once called ‘arte pequeña’. Additionally, the present paper exploits the distinction of ars minor vs. ars maior as a means of investigating the separate publishing history of the student’s textbook (Álvares 1573a) in comparison to the teacher’s handbook (Álvares 1572), thus enabling a better understanding of the impact these two grammars have had all over the world from the 16th century to the 20th century.
References
ACL = Academia das Ciências de Lisboa
Álvares, Manuel
1588 Emmanvelis Alvari è Societate Iesv, de institvtione grammatica libri tres: Qvorvm secvndvs nvper est ad Veterum fere Grammaticorum rationem reuocatus, Orthographiæ Aldi Manvcii, Paulli F. Aldi N. Compendiolum. Adiunximus præterea Alphabetum Græcum, & Hebraum. Venetiis: Andreas Muschius Excudebat.![Google Scholar](https://benjamins.com/logos/google-scholar.svg)
1594b Emmanvelis Alvari, è Societate Iesv: De Institvtione Grammatica Libri Tres, Ad commodiorem rationem, clariorémque reuocati: additis Scholijs, & Prosodia carmine illigata. Ex Romano exemplari accuratè recogniti, & copioso Indice locupletati. Lvgdvni: In Officina Hvg. a Porta, apud Fratres de Gabiano.![Google Scholar](https://benjamins.com/logos/google-scholar.svg)
Álvares, Manuel & António Velez
Álvares, Manuel
Assunção, Carlos C. & Masayuki Toyoshima
Backer, Augustin de, Aloys de Backer & Carlos Sommervogel
Gehl, Paul F.
Gómez Gómez, Juan María
2002 “Emmanvelis Alvari e Societate Iesv De Institvtione Grammatica liber secvndus: De octo partivm orationis constrvctione”. Estudio, edición crítica, traducción, notas e índices, tesis doctoral. Cáceres: Universidad de Extremadura (http://dialnet.unirioja.es/servlet/tesis?codigo=27062). Last accessed: 14 Januar 2015.
Iken, Sebastião
2002 “Index totius artis (1599–1755): algumas reflexões sobre o índice lexicográfico latino-português da gramática de Manuel Álvares, elaborado por António Velez”. Estudos de história da gramaticografia e lexicografia portuguesas ed. by Rolf Kemmler, Barbara Schäfer-Prieß & Axel Schönberger (= Beihefte zu Lusorama, 1. Reihe, 9. Band), 53–83. Frankfurt am Main: Domus Editoria Europaea.![Google Scholar](https://benjamins.com/logos/google-scholar.svg)
Kemmler, Rolf
LUSODAT (s. d.)
Padre Manuel Álvares – Gramática – edições completas ou parciais”. (http://www.ghtc.usp.br/server/Lusodat/pri/02/pri02145.htm). Last accessed: 9 January 2015.
Ponce de León Romeo, Rogelio
2002 “Aproximación a la obra de Manuel Álvares: edición crítica de sus De institutione grammatica libri tres
”. Tesis PhD. Madrid: Universidad Complutense. (http://eprints.ucm.es/5134). Last accessed: 14 January 2015.
2007 “El Álvarez trasladado: el romance en las ediciones quinientistas portuguesas, castellanas y catalanas de los De institutione grammatica libri tres (Lisboa 1572) de Manuel Álvares S.I.”. Actas del VI Congreso de Lingüística General (Santiago de Compostela, 3–7 de mayo de 2004) ed. by Milagros Fernández Pérez. 2975–2985. Madrid: Arco / Libros.![Google Scholar](https://benjamins.com/logos/google-scholar.svg)
Rodrigues, Francisco
Schönberger, Axel
Springhetti, Emilio
Torres, Amadeu
1998 “Humanismo inaciano e artes de Gramática: Manuel Álvares entre a ratio e o usus
”. Gramática e Linguística: Ensaios e outros estudos. Ed. by Amadeu Torres, 84–102. Braga: Universidade Católica Portuguesa, Faculdade de Filosofia – Instituto de Letras e Ciências Humanas, Centro de Estudos Linguísticos.![Google Scholar](https://benjamins.com/logos/google-scholar.svg)