Sözde çeviriler, başka bir deyişle “çeviriymiş gibi görünen metinler” geçmişte çeşitli biçimlerde karşımıza çıkmıştır. Sözde çeviriler genel olarak “çeviriymiş gibi sunulan ama diğer dillerde herhangi bir kaynak metinle eşleştirilemeyen, dolayısıyla gerçek ‘aktarım işlemleri’ne ve çeviri ilişkilerine dayanmayan metinler” olarak tanımlanabilir (Toury, 1995: 40). Bu tanımla Toury, 1976'daki çeviri sınıflandırmasına “hayali çeviri”yi dâhil eden Anton Popovič'i (1976: 20) takip etmektedir; Popovič’e göre bir yazar “kendi özgün metnini daha geniş kitlelere ulaştırmak, yani okuyucuların beklentilerinden yararlanmak için hayali bir çeviri olarak yayınlayabilir.” Sözde çeviriler haliyle bize varsayılan (taklit edilen veya pastiş amacıyla öykünülen) kaynak kültürden çok, alıcı kültürün özellikleri hakkında bilgi verir. Hem bu nedenden, hem de dizgelerin geçirgenliğini gündeme getirdiğinden sözde çeviriler, Betimleyici Çeviri Araştırmaları (Descriptive Translation Studies) çerçevesinde ve Çoğuldizge Kuramı ( Polysystem Theory ) temelinde yürütülen çalışmalar için ilgi çekici bir araştırma nesnesi haline gelmiştir. Bu çeviriler “bir topluluğun üyeleri arasında, sadece çeviri metinlerin statüsüne değil aynı zamanda en dikkat çeken ayırıcı özelliklerine ilişkin kanıları da ortaya çıkarmaktadır” (Toury 1995: 46).

Kaynakça

Apter, Emily

2005 “Translation with No Original; Scandals of Textual Reproduction.” In Nation, Language, and the Ethics of Translation, Sandra Bermann & Michael Wood (eds.), 159–174. Princeton, NJ: Princeton University Press.  TSB

Bassnett, Susan

1998 “When is a translation not a translation?” In Constructing Cultures: Essays on Literary Translation, Susan Bassnett & André Lefevere, 25–40. Clevedon: Multilingual Matters  TSB

Lefevere, André

2000 “Pseudotranslations.” In Encyclopedia of Literary Translation into English, Olive Classe (ed.), vol. 2, 1122–1123. London/Chicago: Fitzroy Dearborn.

Naudé, Jacobus A

2008 “The role of pseudo-translations in early Afrikaans travel writing.” Southern African Linguistics and Applied Language Studies 26 (1): 97–106.  BoP

Du Pont, Olaf

2005 “Robert Graves’s Claudian novels: A case of pseudotranslation.” Target 17 (2): 327–347.  TSB

Pym, Anthony

1998 Method in Translation History. Manchester: St. Jerome  TSB

Toury, Gideon

1984 “Translation, literary translation and pseudotranslation.” Comparative Criticism 6: 73–85.

Toury, Gideon

1995 Descriptive Translation Studies. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.  BoP