ترجمهواگرایی و همگرایی بین مطالعات انجام شده روی آموزش مترجمان و مترجمان شفاهی: نتایج بدست آمده از بانک اطلاعاتی مقالات مجله انگلیسی [Convergences and divergences between studies on translator training and interpreter training: Findings from a database of English journal articles]
انتزاعی
بحث و چالش در مورد همگرایی و واگرایی بین مطالعات ترجمه11.TS و ترجمه شفاهی22.IS از زمان ظهور ترجمه شفاهی بوجود آمده است. همچنین ادغام و تحلیل مطالعات ترجمه و ترجمه شفاهی در زمینه نحوه آموزش آنها به شدت مورد نیاز می باشد. این تحقیق بر پایه روش داده محور انجام گرفته و آموزش مترجم و مترجم شفاهی را مورد بررسی قرار داده است. داده های مقاله ای در مجله تی آی33.T&I journal article تفاوتها و شباهتهای آموزش مترجم و مترجم شفاهی را نشان می دهد. یافته ها حاکی از آن است که تحقیق در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی دارای چهارچوب موضوعی و روش شناسی مشترک است ولی توجه و تمرکز بر روی موضوع و روشها متفاوت است. این دو رشته دارای نویسندگان متفاوت و فعال، موسسات و شهر یا منطقه بر اساس رتبه می باشند و از طریق برخی طراحان این رشته ها با هم ارتباط دارند. این یافته ها دانش مارا در مورد فعالیتها و تحقیقات انجام شده در ترجمه و ترجمه شفاهی افزایش خواهند داد.
کلید واژه ها:
فهرست
- انتزاعی
- کلید واژه ها
- 1.مقدمه
- 2.روش شناسی
- 3.نتیجه
- 4.بحث و نتیجه گیری
- Notes
- References
- ضمیمه
- Address for correspondence
1.مقدمه
آموزش مترجمان و مترجمان شفاهی از اواخر قرن بیستم رشد چشمگیری داشته است.(کلی و مارتین 2009، پایم 2009)44. Kelly and Martin 2009Kelly, Dorothy, and Anne Martin 2009 “Training and Education.” In Baker and Saldanha 2009, 294–300.; Pym 2009 2009 “Translator Training.” Pre-print version of Pym 2011. Accessed July 15, 2014. http://usuaris.tinet.cat/apym/on-line/training/2009_translator_training.pdf در نتیجه تحقیق در مورد آموزش نیز هم از لحاظ تعداد و هم از لحاظ عمق محتوا پیشرفت چشمگیری حاصل کرده است.(جیل 2004، کلی و وی 2007، کلی و مارتین 2009، یان، پن و ونگ 2015)55.Gile, Kelly and Way, Kelly and martin . آثار موجود در ادبیات، تمایز بین آموزش مترجم و مترجم شفاهی را نشان می دهد که با توجه به وجه تمرکز، محتوا و روشها به وجود آمده است. این موضوع احتمالا از تفاوتهای فاحش بین فعالیتهای ترجمه و ترجمه شفاهی، از لحاظ سطح شناختی(کورز 2000، درگزتد و هنسن 2009)66. Kurz et al. 2000Kurz, Ingrid, Doris Chiba, Vera Medinskaya, and Martina Pastore 2000 “Translators and Interpreters: Different Learning Styles?” Across Languages and Cultures 1 (1): 71–83.; Dragsted and Hansen 2009Dragsted, Barbara, and Inge Gorm Hansen 2009 “Exploring Translation and Interpreting Hybrids: The Case of Sight Translation.” Meta 54 (3): 588–604. و سطح عملی نشات میگیرد (کید 1968، شافنر 2004، هولمز 1972،1988Holmes, James S. (1972) 1988 “The Name and Nature of Translation Studies.” In Translated! Papers on Literary Translation and Translation Studies, ed. by Raymond van den Broeck, 67–80. Amsterdam: Rodopi. و پوشهکر و شلایزینگر 2002)77. Kade 1968Kade, Otto 1968 Zufall und Gesetzmäßigkeit der Übersetzung. Leipzig: Verlag Enzyklopädie., as in Schäffner 2004aSchäffner, Christina 2004a “Researching Translation and Interpreting.” In Schäffner 2004b, 1–9., 1; Holmes Pöchhacker, Shlesinger 2002Pöchhacker, Franz, and Miriam Shlesinger 2002 “Introduction.” In The Interpreting Studies Reader, ed. by Franz Pöchhacker and Miriam Shlesinger, 1–12. London: Routledge.,
و همینطور بازخوردهای موثری در مورد رابطه بین مطالعات ترجمه و ترجمه شفاهی88.در این مقاله، منظور از ترجمه فقط نوع نوشتاری آن است در حالیکه ترجمه شفاهی غیر نوشتاری است (گفتاری و زبان اشاره). منبع در تحقیق حاضر شامل 8 مدخل در مورد آموزش زبان اشاره است. از بدو ورود مطالعات ترجمه ذکر شده از سال 1990 دریافت شد. با بررسی کارهای انجام گرفته در زمینه ادبیات تا کنون، به نظر می رسد آموزش ترجمه که قبل از آموزش ترجمه شفاهی بوجود آمد (پایم 2009)99. Pym 2009 2009 “Translator Training.” Pre-print version of Pym 2011. Accessed July 15, 2014. http://usuaris.tinet.cat/apym/on-line/training/2009_translator_training.pdf ، به مواردی چون متن، معادل، هدف، روند، سبک، موضوعات تخصصی، لغتنامه، ترجمه با کمک کامپیوتر، کار مبتنی بر پروژه و بومی سازی پرداخته است(اولریک 2005، کلی و مارتین 2009، پایم 2011، گمبیر 2012)1010. Ulrych 2005Ulrych, Margherita 2005 “Training Translators: Programmes, Curricula, Practices.” In Training for the New Millennium, ed. by Martha Tennent, 1–33. Amsterdam: John Benjamins. ; Kelly and Martin 2009Kelly, Dorothy, and Anne Martin 2009 “Training and Education.” In Baker and Saldanha 2009, 294–300.; Pym 2011 2011 “Training Translators.” In The Oxford Handbook of Translation Studies, ed. by Kristen Malmkjær and Kevin Windle, 475–489. Oxford: Oxford University Press.; Gambier 2012Gambier, Yves 2012 “Teaching Translation/Training Translators.” In Gambier and van Doorslaer 2012, 163–171. . آموزش مترجم شفاهی اگرچه دارای وجوه مشترکی با آموزش مترجم در زمینه های فناوری، ارتباطات، کیفیت، صلاحیت، توسعه برنامه ریزی و حرفه ای گری است(جیل 2004، آنجلی 2013)1111. Gile 2004 2004 “Translation Research versus Interpreting Research: Kinship, Differences and Prospects for Partnership.” In Schäffner 2004b, 10–34.; Angelelli 2013Angelelli, Claudia V. 2013 “Teaching Translation and Interpreting.” In Chapelle 2013, 5666–5670. ، اما بیشتر به موضوعات برجسته تری مانند ترجمه کنفرانس/انجمن، روشهای ترجمه شفاهی، محدودیتها/توانمندیهای شناختی، حافظه کوتاه مدت، یادداشت برداری، هنجارها، اصول اخلاقی و اعتبار بخشی گرایش دارد.(نیسکا 2005، کلی و مارتین 2009، استرن 2011، پوچاکر 2013)1212. Niska 2005Niska, Helge 2005 “Training Interpreters: Programmes, Curricula, Practices.” In Training for the New Millennium, ed. by Martha Tennent, 35–64. Amsterdam: John Benjamins. ; Kelly and Martin 2009Kelly, Dorothy, and Anne Martin 2009 “Training and Education.” In Baker and Saldanha 2009, 294–300.; Stern 2011Stern, Ludmila 2011 “Training Interpreters.” In The Oxford Handbook of Translation Studies, ed. by Kristen Malmkjær and Kevin Windle, 490–509. Oxford: Oxford University Press.; Pöchhacker 2013 2013 “Teaching Interpreting/Training Interpreters.” In Gambier and van Doorslaer 2013, 174–180. .. بعلاوه، تحلیل استدلالی یک تحقیق در مورد فنون تعلیم ترجمه و ترجمه شفاهی(جیل 2005)1313. Gile (2005) 2005 “Citation Patterns in the T&I Didactics Literature.” Forum 3 (2): 85–103. علاوه بر تعیین تفاوتها در اولویتهای مفهومی و بیشترین اشاره به نویسندگان آموزش ترجمه شفاهی و ترجمه، نشان می دهد که تحقیقات بیشتری بر روی مطالعات تجربی در آموزش مترجم شفاهی در مقایسه با آموزش مترجم انجام شده است.
برخی مطالعات با استفاده از روش مبتنی بر داده، رشد موضوعی و روش شناسی متداولی را نشان دادند و همینطور توزیع جغرافیایی/نویسنده/ سازمانی بطور کل در مورد آموزش مترجم و بطور خاص آموزش مترجم شفاهی ارائه دادند. بعنوان مثال وضعیت موجود IS در مقاله مجله تی آی، یافته هایی از پایگاه اطلاعاتی آموزش مترجم شفاهی ارائه می دهد (یک چهارم کل اطلاعات این پایگاه) که تقریبا شامل نیمی از مقالات با موضوع تربیت مدرس و بیش از یک چهارم آن دارای موضوع یادگیری است. در حالیکه کل اطلاعات ترجمه شفاهی از مطالعات تجربی برگرفته شده تا غیر تجربی همین روش مشابه را بکار بردند و کل مطالعات انجام شده در مورد آموزش این دو نوع مترجم را در نظر گرفتند.(یان، پن و ونگ 2015)1414. Yan, Pan and Wang (2015)Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, and Honghua Wang 2015 “Studies On Translator and Interpreter Training: A Data-Driven Review of Journal Articles 2000–12.” The Interpreter and Translator Trainer 9 (3): 263–286. ، این تحقیق ابراز می کند این رشته بیشتر ازاینکه از دید یادگیری بررسی شود، از نقطه نظر آموزش مورد توجه قرار می گیرد. همچنین نشان می دهد که روشهای مطالعات تجربی بیش از مطالعات غیر تجربی رواج یافته است. در این تحقیق لیستی از نویسندگان فعال در زمینه آموزش ترجمه و ترجمه شفاهی ارائه می شود که به نظر می رسد متفاوت از مطالعات ترجمه شفاهی باشد. با این وجود علیرغم اهمیتی که دارند، هیچیک از این مطالعات مبتنی بر داده، نوعی مقایسه مبتنی بر داده در مورد این دو شاخه نمی دهد بعنوان مثال اطلاعات در مورد آموزش مترجم و تربیت مترجم شفاهی می تواند بهتر تفاوتها و شباهتهای موجود بین روش ترجمه و ترجمه شفاهی و همینطور بین مطالعات ترجمه و ترجمه شفاهی را نشان دهد.
با توجه به این پیش زمینه، تحقیق حاضر با هدف بررسی واگرایی و همگرایی آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی در هزاره جدید انجام شده است. به جای تلاش برای تعیین ماهیت رابطه بین آنها(شافنر 2004)1515. Schäffner 2004Schäffner, Christina 2004a “Researching Translation and Interpreting.” In Schäffner 2004b, 1–9. ، این تحقیق به منابع و روشهای تحقیقات گذشته پرداخته (یان، پن و ونگ 2015)1616. Yan, Pan and Wang 2015Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, and Honghua Wang 2015 “Studies On Translator and Interpreter Training: A Data-Driven Review of Journal Articles 2000–12.” The Interpreter and Translator Trainer 9 (3): 263–286. و روش توصیفی برای بررسی سیستماتیک آنها بکار برده و کارهای تحقیقی در مورد تربیت و آموزش مترجم و مترجم شفاهی در دهه های گذشته را مورد مقایسه قرار می دهد. بطور خاص این تحقیق برای پاسخ به سوالات زیر انجام شده است:
-
آیا تحقیق در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی روی یک موضوع مشابه انجام می شود؟
-
آیا روش تحقیق در آموزش مترجم و مترجم همزمان یکی است؟
-
آیا نویسندگان فعال در زمینه آموزش مترجم و مترجم همراه باید از یک کشور، ناحیه و یا سازمان باشند؟
منبع مقاله در این مجله از پروژه تحقیقی بسیار بزرگی گرفته شده تا به تجزیه و تحلیل هدف تحقیق کمک کند. با بکار بردن روشهایی که مفید بودن آنها در تحقیقات قبلی ثابت شده است، این تحقیق، موضوعات، روشها، نویسندگان و منطقه جغرافیایی را مورد بررسی و مقایسه قرار می دهد. نتیجه این تحقیق می تواند روابط پیچیده بین این دو رشته و اهمیت آنها را روشن کند و موقعیت این دو را در جامعه تا حد زیادی نشان دهد.
2.روش شناسی
2.1داده ها
داده های حاضر، نتیجه رشد مداوم، گسترش و اصلاح دو ساختار اخیر است؛ بعنوان نمونه یکی شامل یادداشت برداری از مقاله ترجمه شفاهی و دیگری از مقاله مجله آموزش مترجم و مترجم شفاهی است(یان، پن، ونگ 2015). علی الخصوص یان (2013)1717. Yan et al. 2013Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, Hui Wu, and Ying Wang 2013 “Mapping Interpreting Studies: The State of the Field Based on a Database of Nine Major Translation and Interpreting Journals (2000–2010).” Perspectives: Studies in Translatology 21 (3): 446–473. 9 مجله در مورد ترجمه شفاهی و ترجمه مورد بررسی قرار داد و 58 مقاله از 235 مقاله را از سال 2000 تا 2010 ارزیابی کرد.
برای نشان دادن رشد آموزش ترجمه و ترجمه شفاهی در سالهای اخیر، یان، پن و ونگ(2015) هر دو این رشته ها را تحت پوشش قرار دادند. بعلاوه پایگاه اطلاعاتی آموزش مترجم و مترجم شفاهی یک مقاله نیز به منابع موجود اضافه کرد و بنابراین جمع آوری داده تا 2012 ادامه پیدا کرد و نتیجه آن کلا 323 مدخل شد. داده های موجود در متن ، نتیجه تحقیق و تلاش یان، پن و ونگ (2015) می باشد که با هدف بازبینی و مقایسه این دورشته، و جمع آوری اطلاعات تا سال 2013 رشد چشمگیری پیدا کرد.
مشابه تحقیقات یان وسایرین (2013) و یان، پن و ونگ 1818. Yan et al. 2013Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, Hui Wu, and Ying Wang 2013 “Mapping Interpreting Studies: The State of the Field Based on a Database of Nine Major Translation and Interpreting Journals (2000–2010).” Perspectives: Studies in Translatology 21 (3): 446–473. ; Yan, Pan and Wang 2015Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, and Honghua Wang 2015 “Studies On Translator and Interpreter Training: A Data-Driven Review of Journal Articles 2000–12.” The Interpreter and Translator Trainer 9 (3): 263–286. 2015 ، تحقیق حاضر علاوه بر امکان سنجی عملیاتی، معیارهای متعددی را در انتخاب منابع اطلاعات دنبال کرد تا از تشابه منابع اطمینان حاصل کند. نخست، فقط مجلات نسخه چاپی دارای منابع اطلاعاتی بودند. مجلات آکادمیک و علمی معمولا دارای تعداد نسخه چاپی مشخصی هستند مانند سیستمهای بازبینی، که نیازمند ساختار و طول مشابه هستند که به آنها اجازه می دهد ساختار طبقه بندی مشترکی در موضوع تحقیق داشته باشند. بعلاوه، مطالعات ترجمه و ترجمه شفاهی که جایگاه بسیار کوچکی در تحقیقات گذشته داشتند، توجهات بسیاری را به خود جلب کرده و همچنین رشد رو به افزایشی به سمت نشر و چاپ در هزاره جدید پیدا کرده اند (گربیچ 2007، گربیچ و پولابر 2008، گائو و چای 2009، شلایزینگر 2009)1919. Grbić 2007Grbić, Nadja 2007 “Where Do We Come from? What Are We? Where Are We Going? A Bibliometrical Analysis of Writings and Research on Sign Language Interpreting.” Sign Language Translator and Interpreter 1 (1): 15–51. ; Grbić and Pöllabauer 2008Grbić, Nadja, and Sonja Pöllabauer 2008 “Counting What Counts: Research on Community Interpreting in German-Speaking Countries: A Scientometric Study.” Target 20 (2): 297–332. ; Gao and Chai 2009Gao, Bing, and Ming Jiong Chai 2009 “A Bibliometric Analysis of New Developments in Simultaneous Interpreting Studies in the West.” Chinese Translators Journal 2: 17–21.; Shlesinger 2009 2009 “Crossing the Divide: What Researchers and Practitioners Can Learn from One Another.” Translation & Interpreting 1 (1): 1–14. . ثانیا، پایگاه اطلاعات شامل مجلات ارزیابی شده ای است که از نظر جامعه آکادمیک بین المللی شناخته شده هستند. تعداد زیادی مجله وجود دارد که ارزش مطالعه و تحقیق را دارند، اگرچه این احتمال وجود دارد که تعداد محدودی از این مجلات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته باشند. بنابر این نویسندگان، نخستین و رسمی ترین منابع بین المللی مورد استفاده دانشگاهها را مد نظر قرار می دادند. بعنوان مثال منابع هنر و علوم انسانی به دلیل عدم توافق بین المللی در زمینه مطالعات ترجمه و ترجمه شفاهی در زمان تحقیق بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. کل 9 مجله ای که در این پایگاه داده نگهداری میشوند یا هیچ مدخل مرتبط با موضوعشان ندارند و یا اگر مدخلی موجود باشد تعداد آن ناچیز است. علاوه بر 9 مجله نمایه شده، “خبرنامه ترجمه شفاهی”نیز به دلیل اهمیت ویژه آن بعنوان اولین مجله اختصاص داده شده به ترجمه شفاهی ، به منابع این پایگاه اضافه گردید.(جیل 2009،139)2020. Gile 2009 2009 “Interpreting Studies: A Critical View from within.” MonTI 1: 135–155. , 139 علاوه بر این ، همانطور که در جدول 1 نشان داده شده است، 9 مجله نمایه شده غالبا سمت و سوی مطالعات ترجمه داشتند بطوریکه دو نمونه از آنها فقط شامل مقاله در مورد آموزش مترجم بود.بنابراین امید است که مجلات تخصصی در مورد ترجمه شفاهی بتوانند در کاهش تفاوتهای بی شمار بین مدخلهای آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی نقش بسزایی ایفا کرده و مقایسه موضوعی بین این دو را تسهیل بخشند. سوم اینکه پایگاه داده مقالات همانطور که در عنوان مقاله نیز آمده است، باید به زبان انگلیسی باشد. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که مقالات به زبانهای دیگر نیز باید مد نظر قرار بگیرند ولی بهتر است مدخلها به یک زبان باشند تا بهتر بتوان آنها را مورد مقایسه قرار داد. زبان چاپ در مجلات و پایگاه داده استثنائاتی نیز دارد:
-
مجله مترجم، که مقالات را هم به زبان فرانسه هم انگلیسی منتشر می کند.
-
خبرنامه مترجم شفاهی، که مقالاتی را پذیرش می کند که به زبان انگلیسی و ایتالیایی باشند. فقط مقالات انگلیسی در این دو مجله در بانک اطلاعاتی نگهداری می شود.
نویسندگان به این موضوع پی می برند که فرایند گزینش که در بالا به آن اشاره شد، ممکن است بخشی از بانک اطلاعاتی را از بین برده و بنابراین تعمیم پذیری نتایج بدست آمده را محدود کند. با این حال، همانطور که گربیچ(2013،21)2121. Grbić 2013 2013 “Bibliometrics.” In Gambier and van Doorslaer 2013, 20–24. , 21 قبلا توضیح داد “باید این نکته را حائز اهمیت دانست که هیچ بانک اطلاعاتی توانایی این را ندارد که کلیه نتایج پژوهشی را در برگیرد”. نویسندگان بر این امید هستند که این تحقیق که بر اساس اولویتهای گزینشی بالا بر روی بانک اطلاعاتی انجام گرفته، حداقل بتواند بخش اندکی از ویژگیهای تحقیق بر روی آموزش مترجم و مترجم شفاهی را در سالهای اخیر ارائه دهد.
کلیه مدخلهای مقاله در بانک اطلاعاتی پس از مطالعه کل متن بصورت دستی انتخاب می شوند تا بتوانند مدخلهای احتمالی و یا مرتبط با آموزش مترجم و ترجمه شفاهی را در برگیرند. سپس این مقالات در قالب کتابشناختی، آیتم بندی شده و وارد برنامه مایکروسافت آفیس 2010 می شوند.2222.برای رسیدن به اهداف این تحقیق، به مقالاتی که دارای لغاتی مانند آموزش دادن، یادگیرنده، تدریس کردن، مدرس، تعلیم و تربیت، آموزشی، فن تعلیم، آموزش و پرورش، دانش آموز، آموزش دهنده و آموزش گیرنده طی فرایند گزینش توجه ویژه ای خواهد شد. زیرا لیست این لغات کامل و جامع نبوده و تجربه و قضاوت محققین در این مرحله بسیار مهم است. بانک اطلاعاتی شامل اطلاعاتی در مورد شناسنامه مقاله، نویسنده و یا نویسندگان آن،وابستگی، کشور و یا کشورها، سال چاپ، نام مقاله، نام مجله، جلد، نسخه، لغات مهم، خلاصه و ... می باشد. مقالات در درجه اول بر مبنای نوع فعالیت با لغاتی مانند “آموزش مترجم، آموزش مترجم شفاهی، و آموزش هر دو عنوان بندی می شدند(برای افرادی که به هر دو این مباحث می پرداختند). در نتیجه مدخلهای مقالات را میتوانستند با اطلاعات کتابشناختی و نام نویسندگان و سال چاپ به راحتی گروه بندی و جداسازی کنند.
جدول 1، منابع و ترکیب بانک اطلاعاتی را نشان می دهد.طبق این جدول، از 350 مقاله موجود در این بانک اطلاعاتی، 213 مدخل(حدود 61%) به آموزش مترجم می پردازد(از این به بعد با عنوان “T training” به آن اشاره می شود) و 97 مدخل دیگر (28%) به آموزش مترجم شفاهی می پردازد(از این به بعد با عنوان “I training” به آن پرداخته خواهد شد). علاوه بر این 40 مدخل(11%)، تمایزی بین آموزش این دو نوع مترجم قایل نشدند(از این پس با نام “TI training” به آن پرداخته خواهد شد)
نام مجله | تیراژ | مقالات موجود در بانک اطلاعاتی | مقالات موجود درباره آموزش مترجم | مقالات موجود درباره آموزش مترجم شفاهی | مقالات موجود درباره هر دو نوع مترجم |
---|---|---|---|---|---|
در امتداد فرهنگ و زبان | 13-2000 دوبار در سال | 27 | 19 | 5 | 3 |
بابل: مجله بین المللی ترجمه | 13-2000(سه نسخه)چهاربار در سال | 38 | 28 | 6 | 4 |
ترجمه شفاهی: مجله بین الممللی ببرسی و تحقیق در زمینه ترجمه شفاهی | 13-2000 دوبار در سال | 21 | 0 | 18 | 3 |
متا: مجله مترجمان | 13-2000(سه نسخه)چهاربار در سال | 95 | 68 | 19 | 8 |
دیدگاهها: مطالعات ترجمه | 13-2000 چهار بار در سال | 37 | 30 | 4 | 3 |
تارگت: مجله بین المللی مطالعات ترجمه | 13-2000 قبل از 2012 دو بار در سال و سه بار در 2013 | 12 | 12 | 0 | 0 |
آموزش مترجم و مترجم شفاهی | 13-2007 دو بار در سال | 80 | 46 | 19 | 15 |
خبرنامه مترجم شفاهی | 13-2000 کمتر از یک مرتبه درهر سال. چاپ در سالهای 2000، 2001، 2003،2005، 2009،2010،2011، 2012 و 2013 | 27 | 0 | 24 | 3 |
مترجم | 13-2000 دو بار در سال | 5 | 5 | 0 | 0 |
مطالعات ترجمه و ترجمه شفاهی | 13-2006 دو بار در سال | 8 | 5 | 2 | 1 |
جمع نهایی | 350 | 213 | 97 | 40 |
2.2تحلیل داده ها
بررسی های انجام شده بر روی ادبیات پیشین ترجمه و ترجمه شفاهی مبتنی بر این هستند که تحقیقات صورت گرفته در گذشته بر خلاف سایر مباحث مرتبط با مطالعات ترجمه و ترجمه شفاهی، آموزش، بعنوان لایه ای مجزا در نظر گرفته شود (بعنوان مثال پوشهکر 1995،جیل 2000، بیکر و سالدنها 2009، گائو و چای 2009، شلایزینگر 2009، گامبیر و وندورس لائر 2012-2013 و توری 2012)2323. Pöchhacker 1995Pöchhacker, Franz 1995 “Writings and Research on Interpreting: A Bibliographic Analysis.” The Interpreters’ Newsletter 6: 17–31.; Gile 2000 2000 “The History of Research into Conference Interpreting: A Scientometric Approach.” Target 12 (2): 297–321. ; Baker and Saldanha 2009Baker, Mona, and Gabriela Saldanha eds. 2009 Routledge Encyclopedia of Translation Studies. 2nd ed. London: Routledge.; Gao and Chai 2009Gao, Bing, and Ming Jiong Chai 2009 “A Bibliometric Analysis of New Developments in Simultaneous Interpreting Studies in the West.” Chinese Translators Journal 2: 17–21.; Shlesinger 2009 2009 “Crossing the Divide: What Researchers and Practitioners Can Learn from One Another.” Translation & Interpreting 1 (1): 1–14.; Gambier and van Doorslaer 2012 eds. 2012 Handbook of Translation Studies, Vol. 3. Amsterdam: John Benjamins. , 2013 eds. 2013 Handbook of Translation Studies, Vol. 4. Amsterdam: John Benjamins. ; Toury 2012Toury, Gideon 2012 Descriptive Translation Studies – and Beyond. Amsterdam: John Benjamins. و یا موضوعات مرتبط با آموزش را با عنوان تک لایه ای پراکنده در سیستمهای کلیدی و مهم توصیف کند که گاهی نیز برای مقایسه و ترکیب، دشوار به نظر می رسند.(به بخش ضمیمه 1 مراجعه کنید). یان و سایرین 2013، اگرچه سیستمی چند لایه با داده های مشابه به مطالعات ترجمه شفاهی و زیر مجموعه های آموزشی آن ارائه کردند، نتوانستند آن را در سیستم آموزش ترجمه نیز اعمال کنند. یان، پن و ونگ 2015 2424. Yan, Pan and Wang (2015)Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, and Honghua Wang 2015 “Studies On Translator and Interpreter Training: A Data-Driven Review of Journal Articles 2000–12.” The Interpreter and Translator Trainer 9 (3): 263–286. پس از استنتاج از روش تحلیل موضوعی یان و سایرین، طرح رده بندی چند لایه ای را پیشنهاد دادند که می توانست بطور کلی روی آموزش ترجمه و ترجمه شفاهی نیز اعمال شود، با این حال مشخص نبود که طرح جدید را می توان در تحقیق حاضر که به منظور بسط و گسترش پایگاه داده ها انجام شده است، اضافه کرده و یا مطابقت داد.
مانند یان و سایرین (2013) و یان ، پن و ونگ (2015)، محققین روشی را که بر گرفته از تحلیل موضوعی و محتوایی است، بکار بردند (براون و کلارک 2006)2525. Braun and Clarke 2006Braun, Virginia, and Victoria Clarke 2006 “Using Thematic Analysis in Psychology.” Qualitative Research in Psychology 3: 77–101. تا بتوانند ویژگیهای روش شناسی و موضوعی مقالات جدید را یافته و بررسی کنند که آیا لازم است که اصلاحاتی را در طرح یان، پن و ونگ (2015) ایجاد نمایند. در طی این فرایند، نویسندگان تلفیقی از روشهای بالا به پایین و پایین به بالا را دنبال کردند تا مدخل هر مقاله را با خواندن کل متن مورد تحلیل قرار داده و موضوعات به دست آمده را با آنچه در طرح یان، پن و ونگ وجود دارد، مورد مقایسه قرار دهند. جدول بندی موضوعی مقالات در پایگاه داده ها هم بصورت دستی و هم توسط ابزار تحلیل وورد اسمیت2626.WordSmith 0.5 انجام شد. (اسکات 2008)2727. Scott 2008Scott, Mike 2008 WordSmith Tools Version 5. Liverpool: Lexical Analysis Software.
همچنین در این تحقیق از چندین روش برنامه نویسی و اندازه گیری استفاده شد تا از توافق بین رمزگذار اطمینان حاصل نموده و فاعلیتی را که احتمال دارد در فرایند تحلیل داده اتفاق بیوفتد، کاهش یابد.(سالدانا 2009)2828. Saldana 2009Saldana, Johnny 2009 The Coding Manual for Qualitative Researchers. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
بر اساس یافته های براون و کلارک (2006)، تحلیل موضوعی شامل شش مرحله است:
1) آشنا کردن خودتان با داده ها 2) ایجاد کد های اولیه 3)جستجوی موضوع 4) بازبینی موضوعات 5) تعریف و نام گذاری موضوعات و 6) تهیه گزارش. همینطور، تحلیل محتوا شامل سه مرحله است: آماده سازی، ساماندهی و تهیه گزارش(الو و کینگاس 2008)2929. Elo and Kyngäs 2008Elo, Satu, and Helvi Kyngäs 2008 “The Qualitative Content Analysis Process.” Journal of Advanced Nursing 62 (1): 107–115. . بطور خاص، تحلیل محتوا شامل رویکرد قیاسی(برای کد گذاری داده ها بدون هیچ چارچوبی و دارای مراحل کد گذاری آزاد، دسته بندی و خلاصه سازی مانند روش پایین به بالا در تحقیق حاضر) و رویکرد استنتاجی (شامل کد گذاری و آزمایش داده ها طبق چارچوب موجود مانند روش بالا به پایین در تحقیقات) (الو و کینگاس 2008)29 می باشد.
در فرایند بالا به پایین ابتدا طبقه بندی طرحهای موضوعی پیشین در مورد ترجمه شفاهی و ترجمه به منظور ایجاد مدل اولیه بازنگری شد که بعدها از طریق فرایند کد گذاری پایین به بالا مورد آزمایش، تطبیق و غنی سازی قرار گرفت. مقولات مشترک در آموزش مترجم و مترجم شفاهی ابتدا در سطح فوقانی هرم قرار دارد که شامل الف: تدریس ب: یادگیری و ج:ارزیابی می باشد. به “آموزش و یادگیری ترجمه توسط واشبورن 3030. Washbourne (2013)Washbourne, Kelly 2013 “Teaching and Learning of Translation.” In Chapelle 2013, 5622–5628. 2013، آموزش و یادگیری ترجمه شفاهی ویلسون3131. Wilson (2013)Wilson, Christine W. L. 2013 “Teaching and Learning of Interpreting.” In Chapelle 2013, 5612–5618. (2013)، سه گرایش “چه چیزی تدریس کنیم”، “چگونه تدریس کنیم” و “دانش آموزان چگونه یاد می گیرند” توسط کلی و وی3232. Kelly and Way (2007)Kelly, Dorothy, and Catherine Way 2007 “Editorial: On the Launch of ITT.” The Interpreter and Translator Trainer 1 (1): 1–13. (2007و 2 که در اصل بصورت مورب است) توضیح داده شده است. عبارت “ارزیابی ترجمه”توسط وندپیت3333. Vandepitte (2008)Vandepitte, Sonia 2008 “Remapping Translation Studies: Towards a Translation Studies Ontology.” Meta 53 (3): 569–588. (2008،585) و کلمه “ارزیابی” تحت “آموزش” توسط پوشهکر3434. Pöchhacker (2004) 2004 “I in TS: On Partnership in Translation Studies.” In Schäffner 2004b, 104–115. (2004) و “آزمون و ارزیابی” در تحقیق بر روی آموزش مترجم توسط لیو و مو3535. Liu and Mu (2013)Liu, Hongwei, and Lei Mu 2013 “The Status Quo of and Reflections on the Research Methods of Translation Teaching in China. A Scientometric Analysis of Articles on Core Foreign Language Journals from 2002–2011.” Foreign Language Education 34 (2): 105–109. (2013) ارائه می شود. این سه مرحله بالایی بعنوان دومین مقوله تحت مقوله تحت طبقه بندی “مطالعات آموزش شفاهی و ارزیابی” توسط یان و سایرین ایجاد شد و جزو طبقه بندی اولیه توسط یان، پن و ونگ قرار گرفت. زیر مجموعه ها توسط یان، پن و ونگ توسعه یافتند و عناوینی مانند “طراحی برنامه”، اجرا، مشکلات عادی(ویلیام و چسترمن 2002)3636. Williams and Chesterman 2002Williams, Jenny, and Andrew Chesterman 2002 The Map: A Beginner‘s Guide to Doing Research in Translation Studies. Manchester: St. Jerome. ، صلاحیت(وندورس لائر 2009)3737. van Doorslaer (2009)Van Doorslaer, Luc 2009 “Risking Conceptual Maps: Mapping as a Keywords-Related Tool Underlying the Online Translation Studies Bibliography.” In Gambier and van Doorslaer 2009, 27–43. ، روشها و مدلهای تدریس، صلاحیت ترجمه و صلاحیت مترجم، ایجاد ساختار انضباطی و کشف استعدادها(لیو و مو 2013) در طبقه بندی و نامگذاری طبقات دوم و سوم در پایگاه داده ها مورد توجه قرار گرفتند.(به ضمیمه 1 مراجعه کنید)
فرایند بالا به پایین ، نقطه شروع داده ها را ایجاد می کند.بنابر این فرایند پایین به بالا مراحل تحلیل محتوایی قیاسی(الو و کینگاس 2008)3838.(H. Liu and Mu 2013Liu, Hongwei, and Lei Mu 2013 “The Status Quo of and Reflections on the Research Methods of Translation Teaching in China. A Scientometric Analysis of Articles on Core Foreign Language Journals from 2002–2011.” Foreign Language Education 34 (2): 105–109.), و رمزگذاری موضوعی (سالدانا 2009)3939.(Saldana 2009Saldana, Johnny 2009 The Coding Manual for Qualitative Researchers. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.) را دنبال می کند.در طی این فرایند، تیمی متشکل از حداقل 3 کد گذار کل متن هر مقاله را بطور مستقل مطالعه کرده و به هر کدام برچسب “رمز توصیفی” می چسبانند که محتوای اولیه(سالدانا 2009،3) آن را در ستون کنار مدخل مقاله به بهترین شکل خلاصه می کند. رمزهای اولیه بعدها مورد مقایسه و بحث قرار میگیرند تا به اختلافات موجود پی ببرند.بعنوان مثال پس از خواندن مقاله “ویژگیهای شخصیتی فراگیران ترجمه شفاهی” :مایر بریگ تایپ ایندیکتر4040.Myers-Briggs Type Indicator (MBTI)(شیدا نیکلسون 2005)4141.(Schweda Nicholson 2005Schweda Nicholson, Nancy 2005 “Personality Characteristics of Interpreter Trainees: The Myers-Briggs Type Indicator (MBTI).” The Interpreters’ Newsletter 13: 109–142.)دو کد گذار کدهای یکسان برای “شخصیت” ارایه کردند و کدگذار سوم، کلمه“پیشینه فراگیر” را پیشنهاد کرد. سپس کد گذارها با یکدیگرمباحثه کرده و به این نتیجه رسیدند که کلمه “شخصیت” گزینه مناسب تر و بهتری در فرایند پایین به بالا است.
پس از کدگذاری اولیه، کد گذارها جلسه ای گذاشته و در آن کدها را یکی پس از دیگری مورد بررسی قرار داده و آنها را در گروههای بالاتر گروه بندی می کنند.به هر دسته از کدها نامی اختصاص می یابد که مشخصات اصلی آنها را توصیف می کند.(گروه بندی در الو و کینگاس 2008، 110:دسته بندی در سالدانا 2009، 11). شکل 1، مثالی از فرایند دسته بندی را نشان می دهد.
کدهای بدست آمده، دسته بندی ها و موضوعات، بعد ها مورد آزمایش قرار گرفته و از طریق فرایند کدگذاری و دسته بندی، بیشتر مورد بررسی قرار می گیرند.(سالدانا 2009،10)
این فرایند تاکید می کند که طرح دسته بندی سه سطح یان، پن و ونگ برای در برگرفتن زیر مجموعه ها و کدهای ایجاد شده در فرایند پایین به بالا کافی است.(برای مشاهده نتایج و طرح دسته بندی، ضمیمه 3 را ملاحظه کنید)4242.در اصل در طبقه بندی مقوله “ارزیابی” علاوه بر “ارزیابی های کلاسی”، طبقه بندی ثانویه ای به نام “مجوز رسمی و صدور گواهینامه حرفه ای”( در کل دارای 8 مدخل، 4 مدخل در مورد آموزش مترجم و 4 مدخل در مورد آموزش مترجم شفاهی) نیز وجود دارد.طبق مدل مطالعات ترجمه هولمز، به نظر می رسد که آموزش مترجم از همه انواع دیگر به این دسته بندی نزدیکتر است.(شامل روشهای آزمون). “بعدی حرفه ای” در طرح ویلیام و چسترمن (26،2002)(مانند مجوز رسمی و گواهینامه حرفه ای) تحت زیر مجموعه آموزش مترجم قرار گرفت اما به نظر می رسد بخشهایی از آن با سایر دسته بندی ها مانند “حرفه ترجمه” دارای مباحث مشترکی است.در حالیکه یان و سایرین (2013) و پن و ونگ (2015) مقوله مجوز رسمی و گواهینامه حرفه ای را جزو طبقه “آموزش و ارزیابی” دسته بندی کرده اند، تحقیق حاضر این زیرمجموعه را حذف کرد تا این فرصت را پیش آورد که مباحث بیشتری مرتبط با ارزشیابی در فضای آموزشی صورت پذیرد.
تحلیل روشهای تحقیق بکار گرفته شده در مقالات مرتبط با پایگاه داده ها شبیه به همانی است که در دسته بندی طرح تحقیق بکار رفته است.(به ضمیمه 3 مراجعه کنید). از طرحهای طبقه بندی تحقیقات گذشته (به ضمیمه 2 مراجعه شود)، تا زمانیکه هر مقاله پایین به بالا نامگداری شده باشد، در تحقیق حاضر استفاده شده است. به دلیل اینکه تفاوتهای بین تحقیق تجربی و غیر تجربی همیشه واضح نیست(ویلیام و چسترمن 2002)4343. William and Chesterman (2002)Williams, Jenny, and Andrew Chesterman 2002 The Map: A Beginner‘s Guide to Doing Research in Translation Studies. Manchester: St. Jerome. ، در این تحقیق، تفاوتهای طیفی از روشهای تحقیق تجربی و غیر تجربی شناسایی شدند.(جدول 2 را ملاحظه کنید و با مراجعه به پارامترهای مورد استفاده سلیجر و شوهامی 4444. Seliger and Shohamy 1997Seliger, Herbert W., and Elana Shohamy 1997 Second Language Research Methods. 4th ed. Oxford: Oxford University Press. 1997، یان و سایرین 2013، 14 را نیز ملاحظه کنید). در این طرح، تحقیق تجربی به دو گروه نظری و تجربی تقسیم می شود.(جیل 1998، ویلیام و چسترمن 4545. Gile 1998 1998 “Observational Studies and Experimental Studies in the Investigation of Conference Interpreting.” Target 10 (1): 69–93. ; Williams and Chesterman 2002Williams, Jenny, and Andrew Chesterman 2002 The Map: A Beginner‘s Guide to Doing Research in Translation Studies. Manchester: St. Jerome. 2002 را ملاحظه فرمایید). تحقیق غیر تجربی نیز به دو گروه تحقیق توصیفی و نظری تقسیم می شود.(به “تحقیق نظری” جیل 1998 و “تحقیق مفهومی” ویلیامز و چسترمن 2002 مراجعه نمایید).
تفاوت اساسی بین تحقیق نظری و تحقیق توصیفی این بود که اولی به دنبال داده ها و اطلاعات جدید حاصل از طریق مشاهده است(ویلیام و چستر من 2002،58)4646. Williams and Chesterman 2002Williams, Jenny, and Andrew Chesterman 2002 The Map: A Beginner‘s Guide to Doing Research in Translation Studies. Manchester: St. Jerome., 58 بنابراین در جایگاه “تحقیق اولیه” قرار می گیرد(راگ و پیتر 2007،31)4747. Rugg and Petre 2007Rugg, Gordon, and Marian Petre 2007 A Gentle Guide to Research Methods. New York: Open University Press., 31 در حالیکه دومی بطور خاص به داده های موجود می پردازد(گودارد و ملویل 2001،10)4848. Goddard and Melville 2001Goddard, Wayne, and Stuart Melville 2001 Research Methodology: An Introduction. 2nd ed. Lansdowne: Juta Academic., 10و بنابراین در دسته “تحقیق ثانویه” قرار می گیرد(راگ و پیتر 2007،32) و بیشتر از دیدگاه ترکیبی/تحلیلی مورد توجه قرار می گیرد تا قیاسی. تحقیق موردی در رابطه با نیازهای آموزشی دانشجویان، در گروه تحقیق بصری طبقه بندی می شود زیرا این نوع تحقیق اطلاعات و داده های جدید گردآوری می کند در حالیکه تحقیق در مورد صلاحیت ترجمه شفاهی (روسو 2011)4949. Russo 2011Russo, Mariachiara 2011 “Aptitude Testing over the Years.” Interpreting 13 (1): 5–30. و یا گزارشی از یک کنفرانس(پایم 2000)5050. Pym 2000 2000 “Innovation in Translator and Interpreter Training: Report on an On-Line Symposium.” Across Languages and Cultures 1 (2): 209–273. متعلق به گروه تحقیق توصیفی است زیرا این تحقیق بر پایه اطلاعات قدیمی صورت گرفته است. بعلاوه تحقیق بصری که بر اساس فرایند پایین به بالا انجام می شود دارای زیر مجموعه هایی از قبیل مطالعه موردی، تحقیق بر روی کورپس، تحقیق پژوهشی، تحقیق همبستگی و تحقیق عملکردی است که بر خلاف اینکه عمدا در نظم طبیعی آنها دخالتهایی صورت می گیرد،(ویلیام و چسترمن 2002،63)(ضمیمه 3 را ملاحظه فرمایید) همگی در ارتباط با مطالعاتی هستند که پدیده ها و فرایندهایی را که در زندگی واقعی بطور طبیعی رخ می دهند، مورد بررسی قرار می دهند.(ویلیام و چستر من 2002،62)
این تحقیق از کلیه آمار و ارقام موجود در بانک اطلاعاتی در مورد نویسندگان، موسسات و کشورهایی که مقالاتی در بانک اطلاعاتی دارند استفاده کرده است.(گاربیک 2007، یان و سایرین 2013، یان پن و ونگ 2015) اگر مقاله توسط دو نفر و یا بیشتر نوشته شود، نام هر نویسنده یکبار محاسبه می شود. همین روش برای موسسات نیز صدق می کند. اگر چه نویسندگان یک مقاله از یک موسسه مشترک باشند، موسسه محاسبه می شود. هدف از انجام این روش، نشان دادن تلاشهای نویسندگان و موسساتی است که در رابطه با مقاله فعالیت می کنند. آمار مبتنی بر منبع، سعی در ایجاد لیستی از نویسندگان، موسسات و کشورها در پایگاه داده دارد.
3.نتیجه
3.1آموزش مترجم و مترجم شفاهی: نمای کلی پانوراما
این اواخر (هزاره جدید) محاسبات اساسی صورت گرفت تا بتوان آماری از تحقیقات انجام شده بر روی آموزش مترجم و مترجم شفاهی تهیه کرد. شکل 2 تعدادی از مقالاتی که از سال 2010 الی 2013 هر سال نوشته شده است را نشان می دهد. بطور کلی در تحقیقات صورت گرفته بر روی آموزش مترجم شفاهی رشد کمی صورت گرفته است. افزایش ناگهانی آموزش مترجم در سال 2005 نقطه اوج تحقیقات در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی است ولی این میزان، تغییرات جزیی در سال 2011 پیدا کرد. بعلاوه، تعداد مقالاتی که در مورد آموزش مترجم نوشته شده بیش از مقالات در مورد آموزش شفاهی است ولی اختلاف بین این دو مخصوصا در سال 2013 کمتر شده است.
3.2آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: موضوع تحقیق
برای مقایسه موضوعات تحقیق در مورد آموزش مترجم شفاهی و مترجم، تعدای از مقالات بر اساس موضوع طبقه بندی شدند(ضمیمه 3). جدول 3 تعدادی از زیرمجموعه های پایگاه اطلاعاتی در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی در یک دسته بندی واحد را نشان می دهد. به نظر می رسد که در هر یک از زیر مجموعه های پایگاه اطلاعاتی، بزرگترین طبقه بندی موضوعی یکسان هستند بعنوان مثال الف: آموزش در امتداد ب: یادگیری و ج: ارزیابی هستند در حالیکه آموزش مترجم و مترجم شفاهی هر دو تفاوت زیادی در الف و دو طبقه بندی موضوعی دیگر دارند ولی تفاوت این سه مقوله در آموزش مترجم شفاهی بسیار ناچیز است.
سطح طبقه بندی مترجم شفاهی | آموزش مترجم | آموزش مترجم شفاهی | آموزش هر دو |
---|---|---|---|
تدریس | 175 | 54 | 33 |
یادگیری | 26 | 32 | 4 |
ارزیابی | 12 | 11 | 3 |
کل | 213 | 97 | 40 |
3.2.1آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: تدریس
زیر مجموعه های تحت الف: تدریس مورد بررسی قرار گرفتند. جدول 4 تعدادی از مدخلهای مقاله در سطح 2 و 3 تحت الف: تدریس را نشان می دهد.
طبقه بندی سطح 2 | آموزش مترجم | آموزش مترجم شفاهی | آموزش هر دو | طبقه بندی سطح 3 | آموزش مترجم | آموزش مترجم شفاهی | آموزش هر دو |
---|---|---|---|---|---|---|---|
فلسفه آموزش | 75 | 28 | 15 | چارچوب تئوری | 36 | 9 | 9 |
موقعیت شناسی تربیتی | 9 | 5 | 2 | ||||
عوامل آموزش | 30 | 14 | 4 | ||||
مدلها و روشهای آموزش | 30 | 9 | 7 | مدلهای آموزش سازمانی | 10 | 3 | 7 |
روشهای آموزش کلاسی | 20 | 6 | 0 | ||||
توسعه و رشد صلاحیت | 26 | 3 | 2 | در کل | 3 | 0 | 1 |
صلاحیت مترجم و مترجم شفاهی | 3 | 2 | 0 | ||||
صلاحیت ترجمه و ترجمه شفاهی | 20 | 1 | 1 | ||||
تحلیلی نیازها | 8 | 1 | 3 | ||||
تکنولوژی و آموزش | 24 | 10 | 0 | ||||
آموزش مهارتهای تحقیق | 5 | 3 | 5 | ||||
تدریس زبان و ترجمه | 7 | 0 | 1 | ||||
جمع کل | 175 | 54 | 33 |
در طبقه بندی سطح 2، از 175 مدخل آموزش مترجم، بیشتر مقالات در مورد فلسفه آموزش بود(n = 75) در حالیکه بیشترین مقاله ها در سطح دوم و سوم تحت زیرمجموعه مدلها و روشهای آموزش بودند(n = 30) و همینطور رشد صلاحیت (n = 26). در زیرمجموعه آموزش مترجم شفاهی، بیشترین مقوله اختصاص به فلسفه های آموزش (n = 28) داشت ولی رتبه دوم و سوم مختص به تکنولوژی و آموزش (n = 10) و مدلها و روشهای تدریس (n = 9) بود، در حالیکه مقوله ترجمه و تدریس زبان شامل 7 مدخل در آموزش ترجمه است. هیچ یک از این مقالات متعلق به مقوله آموزش مترجم شفاهی نیست. در پایگاه اطلاعاتی آموزش مترجم و مترجم شفاهی بیشتر زیرمجموعه ها یکسان بودند بعنوان مثال فلسفه های آموزش (n = 15)، ولی زیرمجموعه های دوم و سوم به مدلها و روشهای آموزش ( n = 7) و آموزش مهارتهای تحقیق (n = 5) تعلق گرفت.
در طبقه بندی سطح 3، در دسته “فلسفه های آموزش”، بزرگترین زیر مجموعه ها در آموزش مترجم و آموزش هر دو، یکسان هستند ، مثلا نظریه وابستگی (به ترتیب 36 و 9)، در حالیکه بزرگترین زیرمجموعه از مجموعه آموزش مترجم شفاهی به شکل چشمگیری مبتنی بر عوامل آموزش (n = 14) می باشد.در زیرمجموعه آموزش روشها و مدلها، هر دو تحقیقات بر روی آموزش مترجم و مترجم شفاهی به سمت و سوی روشهای آموزش کلاسی کشیده می شوند تا مدلهای آموزش سازمانی، ولی داده های فرعی آنها شامل مقاله هایی در مورد “مدلهای آموزش سازمانی” می باشد.به علاوه، این نکته حائز اهمیت است که نسبتا تعداد زیادی از مقاله های آموزش مترجم، بیش از پرداختن به ظرفیت مترجم(n = 3) به ظرفیت ترجمه (n = 20)پرداخته اند.تعداد مقالات انجام شده در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی تحت زیر مجموعه “افزایش صلاحیت” بسیار کم بوده که بتوان برای آنها در اینجا الگویی در نظر گرفت.(به ترتیب 3 و 2)
3.2.2اموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: یادگیری
این بخش به تفاوتهای یافته شده بین آموزش مترجم و مترجم شفاهی تحت زیر مجموعه “یادگیری” می پردازد.جدول 5 برخی از تفاوتهای مهم را نشان می دهد. مقوله آموزش مترجم بیشتر بر روی “عملکرد یادگیرنده” تمرکز دارد در حالیکه در آموزش مترجم شفاهی بیشتر بر عواملی که بر یادگیرنده تاثیر دارد، پرداخته می شود. به نظر می رسد به مبحث آموزش هر دو این مترجمین بطور مساوی تحت دو زیر مجموعه رسیدگی شده است ولی جمع کل مدخلها در مورد یادگیری بسیار کم بود.(n = 4)
در طبقه بندی سطح 3، تحت زیر مجموعه “عملکرد یادگیرنده”،مقوله آموزش مترجم به مطالعه بر روی زیر گروه “مشکلات و اشتباهات” می پردازد (10 از 16)و مقوله آموزش مترجم شفاهی بر روی “توسعه تخصص” تمرکز دارد.(5 از 8). در زیر مجموعه “عوامل موثر بر یادگیرنده” آموزش مترجم سعی دارد به تحقیق بر روی راهکارها بپردازد(8 از 10) در حالیکه آموزش مترجم شفاهی بر “عوامل چندگانه و کلی” تمرکز دارد.(10 از 24)
مقوله سطح 2 | اموزش مترجم | آموزش مترجم شفاهی | آموزش هر دو | مقوله سطح 3 | اموزش مترجم | آموزش مترجم شفاهی | آموزش هر دو |
---|---|---|---|---|---|---|---|
عملکرد یادگیرنده | 16 | 8 | 2 | ویژگیها | 1 | 1 | 1 |
اشتباهات و مشکلات | 10 | 2 | 0 | ||||
توسعه تخصص | 5 | 1 | 5 | ||||
عوامل موثر بر یادگیرنده | 10 | 24 | 2 | عوامل چندگانه و کلی | 0 | 10 | 1 |
شخصیت | 1 | 2 | 0 | ||||
نگرانی و استرس | 1 | 4 | 0 | ||||
انواع یادگیری | 0 | 0 | 1 | ||||
راهکارها | 8 | 8 | 0 | ||||
کل | 26 | 32 | 4 |
3.2.3آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: ارزیابی
در مبحث ارزیابی(به جدول 6 رجوع شود) به نظر می رسد تفاوت فاحشی بین تعداد مقالات هر دو زیر مجموعه وجود نداشته باشد، بعنوان مثال “چارچوب نظری” و “روشها و مدلها”. در واقع آموزش مترجم کمی بر روی مدلها و روشها تمرکز دارد در حالیکه آموزش مترجم شفاهی بیشتر به چارچوب نظری می پردازد.
مقوله سطح 2 | آموزش مترجم | آموزش مترجم شفاهی | آموزش هر دو |
---|---|---|---|
چارچوب نظری | 5 | 6 | 2 |
مدلها و روشها | 7 | 5 | 1 |
کل | 12 | 11 | 3 |
3.2.4آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: تحلیل عنوان
شکل 3 تعداد بالای محتوای لغات در پایگاه اطلاعاتی فرعی مترجم و مترجم شفاهی را با در نظر نگرفتن داده های خارج از محدوده نشان می دهد. لغات کلیدی مرتبط با “ترجمه”، “مترجم”، “ترجمه شفاهی” و “مترجم شفاهی” یافت شدند. هر دو پایگاه داده های فرعی در تعدادی لغات مانند “آموزش”، مطالعه یا مطالعات“،” دانشجو و یا دانشجویان” مشترک هستند. چیزی که خیلی حائز اهمیت نیست این است که لغات
“تدریس” و “روشها” بیشتر در مقوله آموزش مترجم به چشم می خورند تا آموزش مترجم شفاهی.همچنین تعدادی لغات مانند “انگلیسی” (تعداد=21)، صلاحیت (تعداد=14)، تحصیلات(تعداد=14)، فرایندها(تعداد=13)، منابع (تعداد=11)، حرفه ای (تعداد=11) و متون (تعداد=11) در مبحث آموزش مترجم بیشتر دیده می شوند. در مقابل، برخی لغات چشمگیر با تعداد بالا در مقوله آموزش مترجم شفاهی دیده می شوند مانند همزمان(تعداد=17)، متوالی(تعداد=9)، آموزش(تعداد=9)، استعداد(تعداد=8)،عملکرد(تعداد=7)، کارآموز(تعداد=7) و راهکارها (تعداد=6).
3.3آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: روشهای تحقیق
به منظور بررسی چگونگی انجام مطالعه در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی،تحقیق حاضر به روشهای تحقیق به کار رفته در هر پایگاه داده میپردازد. جدول 7 نتایج مرتبط با روشهای تحقیق در دسته بندی سطح 1 را نشان می دهد. همانطور که در این جدول نمایان است، بیشتر تحقیقات تجربی در پایگاه داده به ثبت رسیده است تا تحقیقات غیر تجربی.هر چند در پایگاه داده فرعی هر دو این آموزشها تحقیق غیر تجربی نیز مشاهده نشد.
دسته بندی سطح 1 | آموزش مترجم | آموزش مترجم شفاهی | آموزش هر دو |
---|---|---|---|
تجربی | 116 | 59 | 15 |
غیر تجربی | 97 | 38 | 25 |
کل | 213 | 97 | 40 |
جدول 8 جزئیات بیشتری تحت مقوله “تجربی” ارائه می دهد. در این رابطه الگوی مشابهی نیز یافت شد که در آن مطالعات مشاهده ای در مقایسه با مطالعات تجربی در اولویت بودند. تحت زیر مجموعه نظری (مشاهده ای)، مطالعه موردی در مقایسه با سایر روشهای تحقیق نظری، بیش از بقیه مورد توجه قرار گرفت. اگرچه این مورد بیشتر در آموزش مترجم دیده می شود تا آموزش مترجم شفاهی.
دسته بندی سطح 2 | آموزش مترجم | آموزش مترجم شفاهی | آموزش هر دو | دسته بندی سطح 3 | آموزش مترجم | آموزش مترجم شفاهی | آموزش هر دو |
---|---|---|---|---|---|---|---|
الف: مشاهده ای | 68 | 36 | 11 | الف:مطالعه موردی | 39 | 13 | 4 |
ب:تحقیق با مرجع | 4 | 2 | 0 | ||||
پ:تحقیق پیمایشی | 12 | 12 | 6 | ||||
ج: تحقیق همبستگی | 5 | 9 | 1 | ||||
د:تحقیق عملی | 8 | 0 | 0 | ||||
ب:تجربی | 48 | 23 | 4 | ||||
کل | 116 | 59 | 15 |
رتبه بندی مشابهی از روشهای تحقیق تحت دسته بندی غیر تجربی مشاهده شد: هر سه پایگاه داده فرعی آموزش مترجم، آموزش مترجم شفاهی و آموزش هر دو بیشتر بصورت توضیحی مورد تحقیق قرار گرفته بودند تا نظری، اگرچه به نظر می رسد اختلاف عددی بین این دو نوع تحقیق تجربی در آموزش مترجم شفاهی بسیار کمتر از دو پایگاه داده فرعی دیگر می باشد.(جدول 9)
دسته بندی سطح 2 | آموزش مترجم | آموزش مترجم شفاهی | آموزش هر دو |
---|---|---|---|
الف: تفسیری | 76 | 27 | 21 |
ب:نظری | 21 | 11 | 4 |
کل | 97 | 38 | 25 |
3.4آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: نویسندگان، سازمانها و کشورهای فعال
386 نویسنده با 350 مقاله در تمامی پایگاههای داده همکاری کردند. بویژه 239 نویسنده در پایگاه داده آموزش مترجم مقالاتی ارائه کردند و 108 نویسنده در پایگاه داده آموزش مترجم شفاهی فعالیتهایی انجام دادند. جدول 10، فعالترین نویسندگان در هر دو زمینه که به ترتیب 23% و 36% می باشند را نشان میدهد. همانطور که در جدول نشان داده شده است فعالترین نویسنده در زمینه آموزش مترجم با عدد 10 نشان داده شده در حالیکه بیشترین فعالیت نویسندگان در زمینه آموزش مترجم شفاهی با عدد 3 نشان داده شده است. بعلاوه به نظر می رسد فعالترین نویسندگان هم کار مشترکی در هر دو زمینه ندارند. اگرچه 6 نویسنده مقالاتی را بطور همزمان در مورد آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی در پایگاههای داده ارائه کرده اند.
نویسندگان(آموزش مترجم) | تعداد | نویسندگان آموزش مترجم شفاهی | تعداد |
---|---|---|---|
Defeng Li | 10 | Yung-nan Chiang | 3 |
Bryan J. Robinson | 5 | Leong Ko | 3 |
Tomás Conde-Ruano | 4 | Jemina Napier | 3 |
Brenda Malkiel | 4 | Jun Pan | 3 |
Omar F. Atari | 3 | Franz Pöchhacker | 3 |
María Rosa Castro-Prieto | 3 | Sherry Shaw | 3 |
Maureen Ehrensberger-Dow | 3 | Jackie Xiu Yan | 3 |
Anabel Galán-Mañas | 3 | Michaela Albl-Mikasa | 2 |
María González Davies | 3 | Agnieszka Chmiel | 2 |
Amparo Hurtado Albir | 3 | Andrew Clifford | 2 |
Mira Kim | 3 | Jesús De Manuel Jerez | 2 |
Don Kiraly | 3 | Clare Donovan | 2 |
Ricardo Muñoz-Martin | 3 | Amparo Jiménez Ivars | 2 |
Eva Muñoz-Raya | 3 | Sylvia Kalina | 2 |
Miguel Murillo-Melero | 3 | Jieun Lee | 2 |
María Dolores Olvera-Lobo | 3 | Peter Mead | 2 |
Anthony Pym | 3 | Barbara Moser-Mercer | 2 |
Enrique Quero-Gervilla | 3 | Mariachiara Russo | 2 |
Christopher Scott-Tennent | 3 | Heidi Salaets | 2 |
Yong Zhong | 3 | Robin Setton | 2 |
Miriam Shlesinger | 2 | Sárka Timarová | 2* |
جالب توجه است که از هر مدخل تالیف شده توسط نویسنده رده بالا، بعنوان مثال دفنگ لی از دانشگاه چینی در هنگ کنگ5151.Defeng Li from the Chinese University of Hong Kong، در پایگاه داده فرعی آموزش مترجم، 9 مدخل آن در دسته بندی گروه “الف تدریس” قرار دارد. در پایگاه داده فرعی آموزش مترجم شفاهی، یک نویسنده یونگ نان چیانگ5252.Yung-nan Chiang از دانشگاه ملی تایوان بود، دو نویسنده دیگرجکی ژو یان و جان پن5353.Jackie Xiu Yan and Jun Pan به دانشگاه شهر هنگ کنگ وابسته بودند. این سه نویسنده به همراه شری شا5454.Sherry Shaw (دانشگاه آرکانزاس در لیتل راک)، عمدتا در دسته ب قرار داشتند و در زمینه آموزش مخصوصا عوامل موثر بر آموزش فعالیت می کردند.
در کل پایگاههای داده، 215 موسسه وجود داشتند که با مقالات همکاری می کردند. بویژه 154 موسسه در زمینه آموزش مترجم و 74 موسسه دیگر در زمینه آموزش مترجم شفاهی فعالیت می کردند. جدول 11، مهمترین موسسات تحقیقی در زمینه آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی را نشان می دهد که به ترتیب 31% و 35% از لیست موسسات را در بر میگیرد. دانشگاه خودگردان بارسلونا فعالترین موسسه در زمینه آموزش مترجم و دانشگاه بولونیا فعالترین در زمینه آموزش مترجم شفاهی بودند. هر دو دارای بخش تخصصی آموزش مترجم و مترجم شفاهی هستند. دانشگاه خودگردان بارسلونا مرکز گروه تحقیقاتی PACTE می باشد که به تحقیق تجربی بر روی صلاحیت ترجمه و استفاده از تکنولوژی جدید اختصاص یافته است.(PACTE 2005PACTE 2005 “Investigating Translation Competence: Conceptual and Methodological Issues.” Meta 50 (2): 609–619. , 2009 2009 “Results of the Validation of the PACTE Translation Competence Model: Acceptability and Decision Making.” Across Languages and Cultures 10 (2): 207–230. )
نویسندگان(آموزش مترجم) | تعداد | نویسندگان(آموزش مترجم شفاهی) | تعداد |
---|---|---|---|
Autonomous University of Barcelona | 14 | University of Bologna | 6 |
The Chinese University of Hong Kong | 9 | Macquarie University | 5 |
University of Granada | 9 | University of Geneva | 5 |
Jaume I University | 9 | City University of Hong Kong | 4 |
Macquarie University | 5 | University of Granada | 4 |
Rovira i Virgili University | 5 | University of Trieste | 4 |
University of Ljubljana | 5 | University of Vienna | 4 |
City University of Hong Kong | 4 | Lessius University College | 3 |
Copenhagen Business School | 4 | National Taipei University of Technology | 3 |
University of New South Wales | 4 | The University of Queensland | 3 |
University of Sharjah | 4 | Zurich University of Applied Sciences | 4 |
* موسساتی که به تعداد یکسان فعالیت داشتند بر اساس حروف الفبا رتبه بندی شده اند.
اکثر تحقیقات دانشگاهها در مورد آموزش مترجم(9 تحقیق از 14 تحقیق)توسط اعضای PACE انجام شد که بر روی تدریس (13 مورد) بویژه توسعه ظرفیت (5 مورد) و فناوری و آموزش(3 مورد) تمرکز داشتند.دانشگاه بولونیا طرح فرآیند بولونیا در اروپا را پیشنهاد داد که هدف آن افزایش مقایسه درون کشوری استانداردهای آموزش عالی می باشد.(ریکو 2010)5555. Rico 2010Rico, Celia 2010 “Translator Training in the European Higher Education Area: Curriculum Design for the Bologna Process. A Case Study.” The Interpreter and Translator Trainer 4 (1): 89–114. تعداد 4 مدخل از 6 مدخل در زمینه موضوع تدریس فعالیت میکردند و 3 مدخل دیگر در مجله ایتالیایی اینترپرترز نیوزلدر5656.The Interpreters’ Newsletter منتشر شدند.
تعداد کمی از موسسات با هم کار مشترک انجام داده اند، مانند دانشگاه مک کوئری شهر هونگ کونگ5757.Macquarie University City University of Hong Kong و دانشگاه گراندا5858.University of Granada که اگرچه از لحاظ رتبه بندی بطور جزئی تفاوتهایی دارند ولی در هر دو زمینه آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی فعال هستند.
بطور کلی 50 کشور/منطقه در پایگاه داده ظاهر شدند. این تعداد به ترتیب 45 و 26 برای پایگاه داده فرعی آموزش مترجم و مترجم شفاهی می باشد. جدول 12 مولد ترین کشورها را در هر دو پایگاه داده فرعی نشان می دهد که به ترتیب 68% و 75% را پوشش میدهد. همانطور که جدول نشان می دهد اسپانیا مولدترین کشور در زمینه آموزش مترجم، در حالیکه کشورهای حوزه چین (سرزمینهای اصلی چین، هنگ کنگ، ماکائو و تایوان) در پایگاه داده فرعی در مقام دوم قرار گرفتند. در زمینه آموزش مترجم شفاهی سرزمینهای اصلی چین در صدر جدول قرار گرفتند و پس از آن ایتالیا، اسپانیا، استرالیا و ایالات متحده به ترتیب در این لیست هستند. کشورهای پیشرو بعنوان مثال سرزمینهای بزرگ چین(آموزش مترجم و هم آموزش شفاهی)، اسپانیا (در آموزش مترجم) و ایتالیا (در آموزش شفاهی) با حضورشان در دو جدول مولدترین نویسندگان و موسسات ارتباط دارند.کشورهایی مانند اسپانیا، سرزمینهای پهناور چین، انگلستان، استرالیا، آمریکا و سوئیس بطور فعال در هر دو زمینه آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی در پایگاه داده فرعی حضور داشتند.
کشورھا/مناطق(آموزش مترجم) | تعداد | کشورھا/مناطق(؛آموزش مترجم شفاھی ) | تعداد |
---|---|---|---|
اسپانیا | 49 | سرزمینھای بزرگ چین | 16 |
سرزمینھای بزرگ چین | 24 | ایتالیا | 11 |
انگلستا ن | 20 | اسپانیا | 11 |
است رالای | 14 | استرالی ا | 10 |
کانادا | 10 | آمریک | 10 |
دانمار ک | 10 | اطریش | 7 |
آلما ن | 10 | سوئی س | 7 |
آمریکا | 9 | کره جنوب ی | 5 |
سوئی س | 7 | انگلستا ن | 5 |
امارات متحده عربی | 6 |
* کشورهایی که تالیفات یکسان دارند بر اساس حروف الفبا مرتب شده اند.
4.بحث و نتیجه گیری
این مطالعه به منظور مقایسه تحقیق در زمینه آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی از هزاره جدید، از طریق یک پایگاه داده حاوی مقالات از 10 مجله آموزش مترجم و مترجم شفاهی انجام شد.
موضوع و روشهای تحقیق و نیز نویسنده و توزیع جغرافیایی مقالات مورد مطالعه قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که تفاوتهای کیفی و کمی در آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی وجود دارد در عین حال نکات مشترکی بود که این دو را به هم ربط می داد. (شلیزینگر 2001)5959. Shlesinger 2001Shlesinger, Miriam 2001 “Shared Ground in Interpreting Studies Too.” Target 13 (1): 165–168. . رابطه پیچیده یافته شده در این تحقیق بر روی آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی از بسیاری جهات منعکس کننده رابطه بین مطالعات بر روی مترجم و مترجم شفاهی است. بخشهای بعدی، واگرایی ها و همگرایی های مشخص شده را مورد بحث قرار میدهد.
4.1آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: یک دیدگاه کلی
یافته های پایگاه داده نشان می دهد که مقالات در مورد آموزش مترجم، به دفعات بیشتر از مقالات در مورد آموزش مترجم شفاهی است و نشان دهنده این واقعیت است که مطالعه بر روی مترجم و آموزش مترجم نسبت به مطالعه بر روی ترجمه شفاهی و آموزش مترجم شفاهی از سابقه طولانی تری برخوردار است.(پوشهکر و شلایزینگر 2002، پایم 2002 و شافنر 2004)6060. Pöchhacker and Shlesinger 2002Pöchhacker, Franz, and Miriam Shlesinger 2002 “Introduction.” In The Interpreting Studies Reader, ed. by Franz Pöchhacker and Miriam Shlesinger, 1–12. London: Routledge.; Pym 2002 2002 “Translator Training: A Global Overview” [English version of Pym 1998]. http://usuaris.tinet.cat/apym/on-line/training/stauffenberg.pdf; Schäffner 2004aSchäffner, Christina 2004a “Researching Translation and Interpreting.” In Schäffner 2004b, 1–9. این تفاوتهای عددی احتمالا این حقیقت را خاطر نشان می کند که نتایج مطالعه در مورد آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی در یان در یان (2013)6161.YAN 2013 بسیار نزدیک به تحقیق در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی در یان،پن و ونگ(2015)6262. Yan, Pan and Wang (2015)Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, and Honghua Wang 2015 “Studies On Translator and Interpreter Training: A Data-Driven Review of Journal Articles 2000–12.” The Interpreter and Translator Trainer 9 (3): 263–286. است. یافته ها همچنین رشد عددی نسبتا ثابت تری را در مورد آموزش مترجم شفاهی نسبت به آموزش مترجم نشان می دهد که منعکس کننده روند ثابت برنامه های جهانی آموزش مترجم شفاهی و نیز تحقیقات مرتبط بویژه در هزاره جدید می باشد. (گیل 2009، پوشهکر 2010، یان 2013)6363. Gile 2009 2009 “Interpreting Studies: A Critical View from within.” MonTI 1: 135–155. ; Pöchhacker 2010 2010 “Why Interpreting Studies Matters.” In Why Translation Studies Matters, ed. by Daniel Gile, Gyde Hansen, and Nike K. Pokorn, 3–14. Amsterdam: John Benjamins. ; Yan et al. 2013Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, Hui Wu, and Ying Wang 2013 “Mapping Interpreting Studies: The State of the Field Based on a Database of Nine Major Translation and Interpreting Journals (2000–2010).” Perspectives: Studies in Translatology 21 (3): 446–473.
تعداد نسبتا کم مقالات آموزش مترجم و مترجم شفاهی در پایگاه داده رابطه مداوم بین مطالعات مترجم و مترجم شفاهی را نشان می دهد که از زمان آغاز تحقیق در مورد مترجم شفاهی، دانشمندان را متحیر و سر در گم کرده است.(گیل 1995 شلایزینگر 2001و شافنر2004)6464. Gile 1995Gile, Daniel 1995 “Mirror Mirror on the Wall: An Introduction.” Target 7 (1): 1–6. ; Shlesinger 2001Shlesinger, Miriam 2001 “Shared Ground in Interpreting Studies Too.” Target 13 (1): 165–168. ; Schäffner 2004b ed. 2004b Translation Research and Interpreting Research: Traditions, Gaps and Synergies. Clevedon: Multilingual Matters. با این وجود اکثر مقالاتی که در پایگاه داده وجود داشتند بطور مجزا به آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی اشاره می کردند که نشاندهنده این مطلب است که احتمالا شکاف بین این دو در آینده اجتناب ناپذیر است.
4.2آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: موضوعات تحقیق
پس از انجام بررسی دقیق و کلی در پایگاه داده، مقالاتی یافت شدند که دارای طرح طبقه بندی موضوعی یکسانی بودند به جز تعدادی از آنها که یا فقط قابل اجرا برای آموزش مترجم و یا آموزش مترجم شفاهی بودند . احتمال طبقه بندی موضوعی مشترک به این موضوع می پردازد که این دو زیر شاخه حداقل تا جایی که به تحقیق مربوط می شود موضوعات مشترک زیادی با یکدیگر دارند که پیش از این تصور نیمشد. (گیل 1995، شلایزینگر 2001، شافنر 2004)6565. Gile 1995Gile, Daniel 1995 “Mirror Mirror on the Wall: An Introduction.” Target 7 (1): 1–6. ; Shlesinger 2001Shlesinger, Miriam 2001 “Shared Ground in Interpreting Studies Too.” Target 13 (1): 165–168. ; Schäffner 2004Schäffner, Christina 2004a “Researching Translation and Interpreting.” In Schäffner 2004b, 1–9. احتمالا به نوعی زمینه مشترک بین هر دو تحقیق در مورد آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی و حتی در مورد مطالعات ترجمه و ترجمه شفاهی وجود دارد(شافنر 2004 )6666. Schäffner 2004Schäffner, Christina 2004a “Researching Translation and Interpreting.” In Schäffner 2004b, 1–9. همانظور که گیل بیان کردف مسائل اساسی در هر دو زمینه مشابه هستند. بنابر این، طرح طبقه بندی موضوعی مشترک قسمت مهمی از این سیستم و یا حداقل نقطه شروع مجموعه مشترک “فرا زبان” برای هر دو زیر شاخه را تشکیل می دهد.(پوشهکر 2004، وندپیت 2008، گمبیر و وندورسلر 2009)6767. Pöchhacker 2004 2004 “I in TS: On Partnership in Translation Studies.” In Schäffner 2004b, 104–115.; Vandepitte 2008Vandepitte, Sonia 2008 “Remapping Translation Studies: Towards a Translation Studies Ontology.” Meta 53 (3): 569–588. ; Gambier and van Doorslaer 2009Gambier, Yves, and Luc van Doorslaer eds. 2009 The Metalanguage of Translation. Amsterdam: John Benjamins.
با وجود دید کلی و مشابه موضوعات تحقیق، تفاوتهای موجود در زمینه آموزش مترجم و مترجم شفاهی یافت شد. نتیجه تحقیق نشان داد که آموزش مترجم بیشتر بر روی آموزش تمرکز دارد در حالیکه آموزش مترجم شفاهی اگرچه آموزش گراست ولی مشابه یافته های یان (2013)6868.Yan 2013 در پایگاه داده فرعی آموزش مترجم شفاهی،از دیدگاه یادگیری شامل بخش اساسی تحقیق است. این پژوهش همچنان نشان داد که انتشار مقالات مرتبط با آموزش در آموزش مترجم و مترجم شفاهی (یان، پن، ونگ 2015)6969. Yan, Pan and Wang 2015Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, and Honghua Wang 2015 “Studies On Translator and Interpreter Training: A Data-Driven Review of Journal Articles 2000–12.” The Interpreter and Translator Trainer 9 (3): 263–286. کم و بیش ناشی از اضافه شدن مدخلهای مطالعات ترجمه در پایگاه داده بود.
احتمالا علاقه به آموزش نسبت به یادگیری، در تحقیقات انجام گرفته بر روی آموزش مترجم و مترجم شفاهی (یان، پن، ونگ 2015) ، بیشتر بوده و ماهیت نسبتا جدید این تحقیقات در زمینه مباحث “دانش آموزان چگونه یاد می گیرند؟” (کلی و وی 2007) 7070. Kelly and Way 2007Kelly, Dorothy, and Catherine Way 2007 “Editorial: On the Launch of ITT.” The Interpreter and Translator Trainer 1 (1): 1–13. و “نظریه ها و رویکردهای یادگیر محور” ، در کلاسهای آموزش هر دو مترجم قابل مشاهده است.(کیرالی 2000 2000 A Social Constructivist Approach to Translator Education: Empowerment from Theory to Practice. Manchester: St. Jerome.)7171.Kiraly 2
گرچه علاقه بیشتر به یادگیری در محققان آموزش مترجم شفاهی ممکن است با وسواس طولانی در فرایند شناختی یا “جعبه سیاه” در ارتباط باشد، ولی منجر شد که تحقیقات زیادی در زمینه موضوعاتی مانند استعداد، تخصص و فشار روانی بویژه در ترجمه همزمان (پوشهکر و شلایزینگر 2002، کلی و مارتین 2009)7272. Pöchhacker and Shlesinger 2002Pöchhacker, Franz, and Miriam Shlesinger 2002 “Introduction.” In The Interpreting Studies Reader, ed. by Franz Pöchhacker and Miriam Shlesinger, 1–12. London: Routledge.; Kelly and Martin 2009Kelly, Dorothy, and Anne Martin 2009 “Training and Education.” In Baker and Saldanha 2009, 294–300. صورت پذیرد، مبحث معروف در مورد “آموزش پذیری” مترجمین همراه مثال خوبی در این راستاست .(به مکین تاش 1999Mackintosh, Jennifer 1999 “Interpreters Are Made not Born.” Interpreting 4 (1): 67–80. مراجعه کنید) بنابراین پی بردن به این موضوع تعجب آور نیست که مقالات منتشر شده در مورد ارزیابی آموزش مترجم شفاهی نسبتا بیش از آموزش مترجم است و در نتیجه باعث ایجاد محبوبیت آزمونهای استعداد آموزش مترجم شفاهی می شود. (به روسو 2011 مراجعه کنید)
بویژه، تحقیق در مورد موضوع تدریس، هم هم افزایی و هم تفاوتها در آموزش مترجم و مترجم شفاهی را مشخص کرد. علاوه بر یک دید کلی مشابه، هر دو زیر شاخه بر روی تحقیق در مورد رویکردهای آموزش کلاسی تمرکز دارند که توسط مدلهای آموزش نهادی تکمیل شده اند. با این حال، آموزش مترجم تاثیر خاصی از تدریس زبان را نشان می دهد که در آموزش مترجم شفاهی دیده نمی شود. این موضوع را میتوان بعنوان رابطه تاریخی بین آموزش مترجم و آموزش زبان خارجی توصیف کرد وقتی که روش ترجمه گرامر بعنوان یکی از اولین رویکردهای آموزشی برای روش دوم استفاده شد.(ریچاردز و راجر 2001)7373. Richards and Rodgers 2001Richards, Jack C., and Theodore S. Rodgers 2001 Approaches and Methods in Language Teaching. 2nd ed. Cambridge: Cambridge University Press. با این وجود به نظر می رسد که این رابطه در آموزش مترجم شفاهی وجود ندارد که در آن اولین مربیان کسانی بودند که خود کار ترجمه شفاهی انجام می دادند.(گیل 2004) بعلاوه آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی، به چهارچوبهای نظری و یا نظریه های مختلف در زمینه فلسفه آموزش اهمیت بیشتری بخشید.
با این حال به نظر می رسد نسبت به چیزی که در پایگاه داده مشاهده میشود، آموزش مترجم شفاهی بیشتر به آنچه که باید آموزش داده شود (عناصر آموزشی) می پردازد.(کلی و مارتین 2009)7474. Kelly and Martin 2009Kelly, Dorothy, and Anne Martin 2009 “Training and Education.” In Baker and Saldanha 2009, 294–300. علاوه بر این، “صلاحیت”، سومین زیر مجموعه مورد توجه تحت عنوان “تدریس” در آموزش مترجم شناخته شد که در تجزیه و تحلیل عنوان، یک کلمه مهم و پر کاربرد تلقی می شود. نگاه دقیق تر به این موضوع نشان می دهد که آموزش مترجم بیشتر به توسعه صلاحیت ترجمه تمرکز دارد تا صلاحیت مترجم، در صورتیکه تحقیقات قبلی در این زمینه بیشتر به پرورش مهارتها یا فقط دانش ترجمه تمرکز داشتند.(کرالی 1995Kiraly, Donald 1995 Pathways to Translation: Pedagogy and Process. Kent, OH: Kent State University Press.)
در مبحث یادگیری، اگرچه تحقیقات مختلفی در زمینه آموزش مترجم و مترجم شفاهی انجام شده است، همگرایی در هر دو رو به رشد است. در پایگاه داده، آموزش مترجم بیشتر بر عملکرد یادگیرنده بویژه خطاها و مشکلات فراگیران در ترجمه تمرکز دارد بطوری که روش ترجمه گرامر پیشین که در آن شکل صحیح زبان به شدت مورد تاکید بود، قابل ردیابی می باشد.(ریچارد و راجر 2001)7575. Richards and Rodgers 2001Richards, Jack C., and Theodore S. Rodgers 2001 Approaches and Methods in Language Teaching. 2nd ed. Cambridge: Cambridge University Press. اگرچه تحقیقات در زمینه آموزش مترجم شفاهی جدا از مباحث مرتبط با توسعه تخصص، اهمیت بیشتری به عوامل یادگیری در ترجمه شفاهی و ارتباط با عباراتی مانند “یادگیری” و “فراگیران” می دهد. علیرغم تعدد مدخلهای مترجم، توزیع موضوعی یادگیری در پایگاه داده فرعی آموزش مترجم شفاهی نسبت به آنچه که در پایگاه داده یان، پن و ونگ 2015 آمده است نزدیکتر است و نشاندهنده تاثیر زیاد مطالعات ترجمه شفاهی بر موضوعات یادگیری است.
در نهایت، در دسته بندی موضوعی ارزیابی، تحقیق حاضر نشان می دهد که آموزش مترجم کمی بیشتر از آموزش مترجم شفاهی برای ارزیابی کلاسی روی مدلها تمرکز دارد. یافته های این مطالعه نشان می دهد که به نمایش گذاشتن شیوه های خوب و اهمیت بازار ممکن است از مسائل مهمتردر آموزش مترجم تشکیل شده باشد. نسبت کلی ارزیابی تحقیق در هر دو زیر شاخه، که در پایگاه داده آموزش مترجم و مترجم شفاهی نیز منعکس شده است (یان، پن، ونگ 2015) این موضوع را تائید می کند که در مقایسه با رویکردهای توسعه تدریس در آموزش هر دو مترجم، ارزیابی هنوز تکمیل نشده است.(کلی و مارتین 2009)
4.3آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: روشهای تحقیق
اوروزکو (2004-98) 7676. Orozco 2004Orozco, Mariana 2004 “The Clue to Common Research in Translation and Interpreting: Methodology.” In Schäffner 2004b, 98–103., 98 یک مدل روششناختی مشترک بین مطالعات ترجمه و ترجمه شفاهی پیشنهاد کرد و گفت:
درست است که تفاتهای بین تحقیق در ترجمه و ترجمه شفاهی، تفکر در مورد تحقیق مشترک را دشوار می کند اما به عقیده من چیزی که تحقیق در مورد این دو را به هم نزدیک می کند، پذیرش و استفاده از یک روش تحقیق مشترک است که دانشمندان باید در هر دو زمینه انجام دهند.
یافته های فعلی نشان می دهد که در تحقیق بر روی آموزش مترجم و مترجم شفاهی علاوه بر یک مدل روش شناختی مشترک، از بسیاری از روشهای معمول نیز استفاده می شد. البته برخی از روشهای خاص تحقیق در یک زمینه بیش از روشهای دیگر استفاده می شد. در این مطالعه، در هر دو تحقیق در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی بیشتر از طرحهای تجربی استفاده شده است تا طرحهای غیر تجربی (یان 2013 2013 “Research Competences in Translation Studies.” Babel 59 (2): 125–148. ، یان، پن و ونگ 2015) و بیان کننده آن است که احتمالا زمینه آموزش مترجم با مطالعات مترجم تفاوت دارد بطوریکه این انتظار می رود که تحقیق انسان گرایانه تر باشد.(گیل 2004-2005) این موضوع ممکن است به ماهیت کاربردی تحقیق در آموزش (توری 2012) 7777. Toury 2012Toury, Gideon 2012 Descriptive Translation Studies – and Beyond. Amsterdam: John Benjamins. , و مهمتر از همه به مقالات زیادی در مورد توسعه صلاحیتها و استراتژیها در آموزش مترجم که هر دو دارای یک طرح تحقیقی تجربی هستند، نسبت داده شود.;(ویلیام و چستر من2002، لورشر 2005، پی ای سی تی ای 2005، 2009 توری 2012)7878. Williams and Chesterman 2002Williams, Jenny, and Andrew Chesterman 2002 The Map: A Beginner‘s Guide to Doing Research in Translation Studies. Manchester: St. Jerome.; Lörscher 2005Lörscher, Wolfgang 2005 “The Translation Process: Methods and Problems of its Investigation.” Meta 50 (2): 597–608. ; PACTE 2005PACTE 2005 “Investigating Translation Competence: Conceptual and Methodological Issues.” Meta 50 (2): 609–619. , 2009 2009 “Results of the Validation of the PACTE Translation Competence Model: Acceptability and Decision Making.” Across Languages and Cultures 10 (2): 207–230. ; Toury 2012Toury, Gideon 2012 Descriptive Translation Studies – and Beyond. Amsterdam: John Benjamins. در زیر مجموعه مطالعات مشاهده ای، روش مطالعه موردی بعنوان یک ویژگی خاص تحقیق در آموزش مترجم مورد توجه قرار گرفت و این موضوع را تائید می کند که مطالعه موردی یک روش تحقیق معمول است که در مطالعات ترجمه مورد استفاده قرار می گیرد;(نیوبرت 2004، سوسام ساراجوا 2009Susam-Sarajeva, Şebnem 2009 “The Case Study Research Method in Translation Studies.” The Interpreter and Translator Trainer 3 (1): 37–56. )7979. Neubert 2004Neubert, Albrecht 2004 “Case Studies in Translation: The Study of Translation Cases.” Across Languages and Cultures 5 (1): 5–21. Susam-Sarajeva
4.4آموزش مترجم در مقایسه با آموزش مترجم شفاهی: نویسندگان فعال، موسسات و مناطق/کشورها
بر اساس این مطالعه، فعالترین نویسندگان در آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی، اساسا دو گروه مختلف از افراد بودند. این موضوع شبیه به نویسندگان پر استناد در گیل (2005) است.تحقیق حاضر نشان داد که فقط 6 نویسنده در هردو زمینه آموزش مترجم و مترجم شفاهی آثارشان را منتشر کردند و مابقی بطور کلی در مورد آموزش کار ارائه دادند.این یافته ها می تواند بیانیه گیل (2004، 31) را تائید کند: تحت این شرایط، تحقیق در مورد مترجم و مترجم شفاهی شرکای طبیعی هستند و تهدیدی برای یکدیگر محسوب نمی شوند و حتی می توانند با یکدیگر همراه نیز باشند. بسیاری از محققان ترجمه شفاهی(مانند کالینا، پوشهکر، شولداگر، شلایزینگر، استنلز و به نقل از تنی چند)8080.Kalina, Pöchhacker, Schjoldager, Shlesinger, Stenzl ایده ها و روشهای جالبی در تحقیق ترجمه یافته اند که از آن در تحقیق در مورد مترجم شفاهی استفاده می کنند. اگر دانشمندان در تحقیق در مورد مترجم، ذهن خود را نسبت به ایده ها و روشهای موجود در روش تحقیق مترجم شفاهی باز نگه دارند، ممکن است بتوانند از آنها به خوبی در تحقیق مترجم نیز استفاده کنند.
به همین ترتیب ، برترین موسسات تولیدی و کشورها/حوزه ها در آموزش مترجم بسیار متفاوت از موارد آموزش مترجم شفاهی هستند چند موسسه در لیست برتر آموزش مترجم و مترجم شفاهی وجود داشتند که نامشان مشترک بود ولی رتبه بندی آنها با یکدیگر تفاوت داشت. لیستی از کشورها/حوزه های برتر در زمینه تحقیق در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی اگرچه دارای نام مشترک هستند ولی موقعیت مختلف کشورها/مناطق را نشان می دهند و یک اولویت را در تحقیقات منظقه ای پیشنهاد می کنند. (گیل 2005)
با این وجود، یافته های تحقیق حاضر فقط به تفاوت تحقیق بین مترجم و مترجم شفاهی در بین نویسندگان فعال، موسسات، کشورها/مناطق می پردازد نه به تفاوت بین تاثیر آنها. مورد دوم احتمالا موضوع جالبی برای تحقیقات گسترده تر در آینده در این زیرمجموعه خواهد بود.
4.5آموزش مترجم زبان اشاره
اگرچه تفاوت بین زبان گفتاری و زبان اشاره از اهمیت ویژه ای برخوردار است ولی تحقیق حاضر این تفاوت را بنا به دلایلی از هم تفکیک نکرده است.اول اینکه، این انتخابی است که در نتیجه ترکیب رو به رشد بین تمرین، آموزش و تحقیق در زمینه هر دوترجمه صورت گرفته است. ناپیر(2015Napier, Jemina 2015 “Comparing Signed and Spoken Language Interpreting.” In The Routledge Handbook of Interpreting, ed. by Holly Mikkelson and Renée Jourdenais, 129–143. New York: Routledge.-129) خلاصه ای از رابطه بین این دو را ارئه کرده است:
این موضوع که زبان اشاره نیز باید مانند زبانهای دیگر قابل ترجمه و تفسیر باشد، به تدریج به رسمیت شناخته خواهد شد و ارتباط بین زبانی، آموزش مترجمین شفاهی، تحقیق در مورد تفسیر و ترجمه شفاهی و تعداد نشریاتی که به بحث در مورد مسائل ترجمه زبان گفتاری و زبان اشاره میپردازند، به استناد این مطلب دامن می زنند.
دوم، از بین رفتن مرز بین ترجمه زبان گفتاری و زبان اشاره ممکن است در یک تحقیق مروری مانند تحقیق حاضر عملی تر باشد این یعنی زمانی که اولی به تازگی از صنعت ترجمه مبتنی بر جامعه با دانش آکادمیک کمتری به سمت آموزشی با استانداردهای بالا حرکت کرده است.(بونتمپو 118، 2015)8181. Bontempo 2015Bontempo, Karen 2015 “Signed Language Interpreting.” In The Routledge Handbook of Interpreting, ed. by Holly Mikkelson and Renée Jourdenais, 112–128. New York: Routledge., 118
در واقع، پایگاه داده در تحقیق حاضر(با مجموع 350 مدخل) فقط شامل 8 مدخل بود که بطور خاص به آموزش ترجمه زبان اشاره پرداخته است و در هیچ یک از آنها به موضوع یا روش تحقیق جدیدی اشاره نشده است.علاوه بر این، نیمی از 8 مدخل به شرکت کنندگان یا برنامه های آموزشی ترجمه زبان گفتاری و اشاره پرداخته است، نیمی دیگر اگر چه فقط شامل شرکت کنندگان یا برنامه های آموزشی برای ترجمه زبان اشاره است اما بیشتر تعمیم یا پیامدهای آنها در آموزش زبان گفتاری و یا آموزش مترجم شفاهی بطور کلی نشان می دهد.
با این حال، پیداست که برخی از ویژگیهای خاص 8 مقاله موجود درباره آموزش مترجم زبان اشاره در مقایسه با سایر مقالات در پایگاه داده وجود داشته باشد.بعنوان مثال، به نظر می رسد که موضوعات تحقیق بیشتر بر روی یادگیری متمرکز شده اند بویژه عوامل یادگیرنده(6 مدخل) در حالیکه روشهای تحقیق تجربی طرفداران بیشتری دارند.(7 مدخل) همچنین برخی نویسندگان وجود دارند که در هیچ پایگاه داده ای مشاهده نمی شوند، بعنوان مثال 3 مدخل توسط جمینا نپیر8282.Jemina Napier تالیف شده و 3 مورد دیگر توسط شری شا8383.Sherry Shaw تالیف شده اند در حالیکه بقیه نویسندگان فقط یک بار ظاهر شده اند.
به دلیل تعداد کم مدخل های مقاله (بعنوان مثال 8) پایگاه داده فعلی نمی تواند شیوه ویژه هر نویسنده را نشان دهد که این موضوع خود می تواند به تفکیک آموزش مترجم زبان اشاره از آموزش مترجم زبان گفتاری کمک کند. با این وجود، همراه با “ارزیابی و رشد سریع” آن(بونتمپو 2015، 124)، انتظار می رود که تحقیق در مورد ترجمه زبان اشاره باعث بروز تمایزی شود که در یک پایگاه داده وسیع قابل مشاهده است.
مطالعه حاضر شواهد تجربی مهمی از همگرایی و واگرایی بین تحقیق در زمینه آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی ارائه می دهد.یافته های تحقیق نشان می دهد که یک چهارچوب مشترک از موضوعات و روشهای تحقیق در مورد آموزش مترجم و آموزش مترجم شفاهی و احتمالا مطالعه در مورد ترجمه و ترجمه شفاهی بطور کلی امکان پذیر است.(رجوع کنید به شافنر 2004، وندپیت 2008، گامبیر و وندورسلر 2009)8484. Schäffner 2004b ed. 2004b Translation Research and Interpreting Research: Traditions, Gaps and Synergies. Clevedon: Multilingual Matters.; Vandepitte 2008Vandepitte, Sonia 2008 “Remapping Translation Studies: Towards a Translation Studies Ontology.” Meta 53 (3): 569–588. ; Gambier and van Doorslaer 2009Gambier, Yves, and Luc van Doorslaer eds. 2009 The Metalanguage of Translation. Amsterdam: John Benjamins. همچنین این تحقیق نشان می دهد که مطالعه در مورد هر دو زیر شاخه می تواند برای هر یک مفید باشد. با این وجود، در این مطالعه نشان داد که تمرکز بر تحقیق در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی نسبت به موضوعات و روشهای تحقیق متفاوت است.(گیل 2005، کلی و مارتین 2009)8585. Kelly and Martin 2009Kelly, Dorothy, and Anne Martin 2009 “Training and Education.” In Baker and Saldanha 2009, 294–300.; 2005
محققان و موسسات تحقیق در مورد ترجمه و ترجمه شفاهی می توانند در کشمکش بین بخش بندی و یکپارچه سازی دچار چالش شوند.(گیل 2005) با این حال این مطالعه رشد احتمالی تعداد دانشمندان و موسساتی را نشان می دهد که در هر دو تحقیق در مورد ترجمه و ترجمه شفاهی سرآمد هستند.بنابراین می توان انتظار داشت که در آینده هم افزایی بیشتری بین آموزش مترجم و مترجم شفاهی صورت گیرد.
به هر حال مطالعه حاضر با توجه به نوع و محدودیتهای زبانی داده های موجود در پایگاه داده، دارای حد و حدودی است. با این وجود، پایگاه داده با ارائه “برخی از ساختارهایی که جنبه ای از واقعیت را نشان می دهد” نه لزوما “ایده آل”،(ویلیامز و چستر من 2002، 48) تصویری بسیار مهم از برخی از شباهتها و تفاوتهای کاربردی تحقیق در زمینه ترجمه و ترجمه شفاهی (توری 2012، 12) نشان می دهد. برخی از تلاشهای مشترک در زمینه گسترش و ادغام پایگاههای اطلاعاتی چه از عرض چه از عمق مطمئنا خلاهای بیشتری از علم ما را در زمینه تحقیقات ترجمه و ترجمه شفاهی پر کرده و بطور کلی در این زمینه از طیف گسترده تری از مربیان، محققان و پزشکان بهره خواهد جست.
Notes
References
ضمیمه 1.نمونه هایی از طرحهای طبقه بندی موضوعی از/ مرتبط با آموزش مترجم و مترجم شفاهی در ادبیات قبلی
پایگاه داده | موضوعات فرعی مرتبط با آموزش مترجم و مترجم شفاهی | |
---|---|---|
ویلیام و چستر من 2002 Williams and Chesterman (2002)Williams, Jenny, and Andrew Chesterman 2002 The Map: A Beginner‘s Guide to Doing Research in Translation Studies. Manchester: St. Jerome. |
نیل | آموزش مترجم طراحی برنامه درسی پیاده سازی مناطق مشکل ساز معمولی ابعاد حرفه ای ترجمه شفاهی آموزش مترجم شفاهی |
فرانکو اکسلا 2003 Franco Aixelá (2003)Franco Aixelá, Javier 2003 “BITRA. An International On-Line Bibliography of Interpreting and Translation Studies.” Babel 49 (2): 149–163. |
بیترا(فهرست کتب ترجمه و ترجمه شفاهی) | تدریس کتاب راهنما موضوع |
پوشهکر 2004 Pöchhacker (2004) 2004 “I in TS: On Partnership in Translation Studies.” In Schäffner 2004b, 104–115. |
نیل | تعلیم و تربیت انتخاب تدریس ارزیابی آموزش متا لول |
وندپیت 2008 Vandepitte (2008)Vandepitte, Sonia 2008 “Remapping Translation Studies: Towards a Translation Studies Ontology.” Meta 53 (3): 569–588. |
عبارات برگرفته شده از هولمز( 1972-1988Holmes, James S. (1972) 1988 “The Name and Nature of Translation Studies.” In Translated! Papers on Literary Translation and Translation Studies, ed. by Raymond van den Broeck, 67–80. Amsterdam: Rodopi.)-بیکر 1998Baker, Mona ed. 1998 Routledge Encyclopedia of Translation Studies. London: Routledge. - کتابشناسی مطالعات ترجمه(1998Bibliography of Translation Studies 1998 Manchester: St. Jerome.)- ویلیام و چستر من 2002-انجمن اروپا برای مطالعات ترجمه 2003European Society for Translation Studies 2003 European Society for Translation Studies Directory 2003. Birmingham: Aston University. | مطالعات آموزش ترجمه مطالعات تعلیمی ترجمه مطالعات آموزش زبان طراحی برنامه درسی اجرای برنامه درسی ارزیابی ترجمه موسسات آموزش مترجم جایگاه فناوری در آموزش مترجم |
ون دورسلر 2009 Van Doorslaer (2009)Van Doorslaer, Luc 2009 “Risking Conceptual Maps: Mapping as a Keywords-Related Tool Underlying the Online Translation Studies Bibliography.” In Gambier and van Doorslaer 2009, 27–43. |
تی اس بی(کتابشناسی مطالعات ترجمه) | فن تعلیم صلاحیت برنامه درسی آموزش تدریس تمرینات |
لیو و مو 2013 H. Liu and Mu (2013)Liu, Hongwei, and Lei Mu 2013 “The Status Quo of and Reflections on the Research Methods of Translation Teaching in China. A Scientometric Analysis of Articles on Core Foreign Language Journals from 2002–2011.” Foreign Language Education 34 (2): 105–109. |
مقالات مجله چینی در مورد آموزش ترجمه(2002-2011) | تدریس ترجمه شفاهی مدلها و رویکردهای تدریس طراحی برنامه درسی و کتب درسی آزمایش و ارزیابی صلاحیت ترجمه و صلاحیت مترجم ایجاد نظم و پرورش استعدادها تدریس در موضوعات خاص در سطوح مختلف آموزش و پرورش معلم |
یان 2013 Yan 2013 |
مقالات مجله در مورد مطالعات ترجمه شفاهی(2000-2010) | مطالعات در زمینه آموزش و ارزیابی مترجم شفاهی آموزش مترجم شفاهی فلسفه آموزش آموزش و فناوری جدید روشها ومدلهای آموزشی تحلیل نیازها یادگیری ترجمه شفاهی عملکرد یادگیرنده عوامل یادگیرنده ارزیابی ترجمه شفاهی ارزیابی کلاس اعتبارنامه ها و گواهی نامه های حرفه ای |
یان، پن و ونگ 2015 Yan, Pan and Wang (2015)Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, and Honghua Wang 2015 “Studies On Translator and Interpreter Training: A Data-Driven Review of Journal Articles 2000–12.” The Interpreter and Translator Trainer 9 (3): 263–286. |
مقالات مجله در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی (2000-2012) | تدریس فلسفه آموزش اهمیت/چارچوب نظری گونه شناسی انضباطی عناصر آموزشی روشها و مدلهای آموزش مدلهای آموزش نهادی روشهای آموزش کلاسی توسعه صلاحیت عمومی صلاحیت مترجم/مترجم شفاهی صلاحیت ترجمه/ترجمه شفاهی تحلیل نیازها فناوری و آموزش آموزش مهارتهای تحقیق تدریس زبان و ترجمه یادگیری عملکرد یادگیرنده ویژگیها خطاها و مشکلات توسعه تخصص عوامل یادگیرنده عمومی/چند عاملی شخصیت اضطراب و استرس سبکهای یادگیری راهکارها ارزیابی ارزیابی کلاسی چارچوب نظری مدلها و روشها اعتبار سنجی و گواهینامه های حرفه ای چارچوب نظری مدلها و روشها نیازهای بازار |
ضمیمه 2.نمونه هایی از طرحهای طبقه بندی روش تحقیق مرتبط با ترجمه و ترجمه شفاهی در ادبیات قبلی
زمینه تحقیق | طبقه بندی موضوعی روشهای تحقیق | |
---|---|---|
گیل 1998 Gile 1998 1998 “Observational Studies and Experimental Studies in the Investigation of Conference Interpreting.” Target 10 (1): 69–93. |
تحقیق در زمینه ترجمه شفاهی کنفرانس | تحقیق نظری تحقیق تجربی تحقیق مشاهده ای(طبیعت گرایانه) رویکرد اکتشافی رویکرد تحلیلی متمرکز رویکرد آزمایش فرضیه تحقیق مشاهده ای تعاملی و غیر تعاملی تحقیق تجربی آزمون آماری فرضیه در مقایسه با آزمایش آزاد |
گیل 2000 Gile 2000 2000 “The History of Research into Conference Interpreting: A Scientometric Approach.” Target 12 (2): 297–321. |
تحقیق ترجمه شفاهی کنفرانس (بر اساس انتشارات سی آر آی طی 16 سال) | مطالعات تجربی مطالعات غیر تجربی |
ویلیام و چسترمن 2002 Williams and Chesterman (2002)Williams, Jenny, and Andrew Chesterman 2002 The Map: A Beginner‘s Guide to Doing Research in Translation Studies. Manchester: St. Jerome. |
مطالعات ترجمه(و ترجمه شفاهی) | پژوهش مفهومی(نظری) تحقیق تجربی زیر مجموعه: مطالعات طبیعت گرایانه(مشاهده ای) مطالعات تجربی مثالها: مطالعات موردی مطالعات مرجع مطالعات پژوهشی مطالعات تاریخی بایگانی |
ام. لیو2011 M. Liu (2011)Liu, Minhua 2011 “Methodology in Interpreting Studies: A Methodological Review of Evidence-based Research.” In Advances in Interpreting Research: Inquiry in Action, ed. by Brenda Nicodemus and Laurie Swabey, 85–119. Amsterdam: John Benjamins. |
مطالعات ترجمه شفاهی(بر اساس 48 مطالعه مبتنی بر شواهد در ترجمه شفاهی 2004-2009) | رویکرد کیفی مطالعه موردی تحقیقات تئوری مبنا تحقیق عملی تحقیقات تاریخی تجزیه و تحلیل هرمنوتیکی رویکرد کمی روش توصیفی نظر سنجی تحقیق همبستگی آزمایش |
هیل و نپیر 2013 Hale and Napier (2013)Hale, Sandra, and Jemina Napier 2013 Research Methods in Interpreting: A Practical Resource. London: Bloomsbury Academic. |
مطالعات ترجمه شفاهی | تحقیق کمی تحقیق کیفی مثال: پرسشنامه ها تحقیقات مردم نگاری تحلیل گفتمان تحقیق تجربی تحقیق آموزشی |
لیو و مو 2013 H. Liu and Mu (2013)Liu, Hongwei, and Lei Mu 2013 “The Status Quo of and Reflections on the Research Methods of Translation Teaching in China. A Scientometric Analysis of Articles on Core Foreign Language Journals from 2002–2011.” Foreign Language Education 34 (2): 105–109. |
آموزش مترجم(بر اساس 525 مقالات مجله چینی (2002-2011) | کیفی و تحلیلی کمی و تجربی روشهای خاص: خلاصه سوابق مطالعه نظری تحلیلی مطالعه موردی مطالعه تجربی مطالعه پیمایشی سایر |
سالدانها و او برایان 2013 Saldanha and O’Brien (2013)Saldanha, Gabriela, and Sharon O’Brien 2013 Research Methodologies in Translation Studies. Manchester: St. Jerome. |
مطالعات ترجمه | رویکرد کیفی رویکرد کمی رویکرد با روش مختلط مثالها: تحقیق محصول محور تحقیق فرایند محور تحقیق شرکت کننده گرا تحقیق متن محور: مطالعات موردی |
Yan 2013Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, Hui Wu, and Ying Wang 2013 “Mapping Interpreting Studies: The State of the Field Based on a Database of Nine Major Translation and Interpreting Journals (2000–2010).” Perspectives: Studies in Translatology 21 (3): 446–473. | مطالعات ترجمه شفاهی(بر اساس 235 مقالات مجله) (2000-2010) | تجربی تجربی محض آزمایشی و مشاهده ای تجربی حرفه ای (مطالعات نظر سنجی) غیر تجربی غیر تجربی حرفه ای توصیفی غیر تجربی محض نظری |
یان، پن و ونگ 2015 Yan, Pan and Wang (2015)Yan, Jackie Xiu, Jun Pan, and Honghua Wang 2015 “Studies On Translator and Interpreter Training: A Data-Driven Review of Journal Articles 2000–12.” The Interpreter and Translator Trainer 9 (3): 263–286. |
مقالات مجله در مورد آموزش مترجم و مترجم شفاهی(2000-2012) | تجربی مشاهده ای مطالعه موردی تحقیق جامع تحقیق پیمایشی تحقیق همبستگی تحقیق عملی تجربی غیر تجربی توصیفی نظری |
ضمیمه 3.مقولات موضوعی، مقولات روش شناختی و تع داد مدخلھای آنھا در پایگاه داده
طبقه بندی موضوعی مقالات در پایگاه داده | |||||
---|---|---|---|---|---|
مقوله سطح 1 | شماره | مقوله سطح 2 | شماره | مقوله سطح 3 | شماره |
الف:تدریس | 262 | الف: فلسفه های آموزش | 118 | الف:چهارچوب/مقوله های نظری | 54 |
ب:گونه شناسی تادیبی | 16 | ||||
ج:عوامل آموزش | 48 | ||||
ب:مدلها و روشهای آموزش | 46 | الف:مدلهای آموزش موسسه ای | 20 | ||
ب:رویکرد آموزش کلاسی | 26 | ||||
ج:توسعه صلاحیت | 31 | الف: عمومی | 4 | ||
ب:صلاحیت مترجم/مترجم شفاهی | 5 | ||||
ج:صلاحیت ترجمه/ترجمه شفاهی | 22 | ||||
د: تحلیل نیازها | 12 | ||||
ذ:آموزش و فناوری | 34 | ||||
ر:مهارتهای تحقیق و آموزش | 13 | ||||
ز:تدریس زبان و ترجمه | 8 | ||||
ب: یادگیری | 62 | الف: عملکرد یادگیرنده | 26 | الف: ویژگیها | 3 |
ب: خطاها و مشکلات | 12 | ||||
ج:بهبود تخصص | 11 | ||||
ب:عوامل یادگیرنده | 36 | الف: عمومی /عوامل چندگانه | 11 | ||
ب:شخصیت | 3 | ||||
ج: نگرانی و استرس | 5 | ||||
د:انواع یادگیری | 1 | ||||
ذ: راهکارها | 16 | ||||
ج:ارزیابی | 26 | الف:چارچوب نظری | 13 | ||
ب: روشها و مدلها | 13 | ||||
مقولات روش شناختی مقالات در پایگاه داده | |||||
مقوله سطح 1 | شماره | مقوله سطح 2 | شماره | مقوله سطح 3 | شماره |
الف:تجرب ی | 190 | الف: مشاھده ا ی | 115 | الف: مطالعه موردی | 56 |
ب: تحقیق جامع | 6 | ||||
ج: تحقیق پیمایشی | 30 | ||||
د:تحقیق همبستگی | 15 | ||||
ذ:تحقیق عملی | 8 | ||||
ب:تجربی | 75 | ||||
ب:غیر تجرب ی | 160 | الف: توضیحی | 124 | ||
ب:نظری | 36 |
Address for correspondence
Translation Programme
Hong Kong Baptist University
Oen Hall Main Building
Ho Sin Hang Campus
Kowloon Tong, HONG KONG
China
[email protected]