One Hundred Years of Esperanto

RESUMO Cent jaroj de Esperanto: Superrigardo La unua lernolibro de Esperanto aperis en 1887. Ĝia aǔtoro, L. L. Zamenhof, kreis lingvan movadon, kies historio daǔras seninterrompe ĝis la hodiaǔa tago. La lingvo mem estas miksaĵo de eüropaj elementoj kaj apriora, esence internacia, strukturo. Tra la jaroj, la lingvo ekspansiis en ciujn mediojn de la homa sperto: ekzistas granda literaturo, oni uzas la lingvon en scienco, estas ec kelkaj denaskaj parolantoj. Reto de internaciaj kaj naeiaj organizajoj subtenas la Esperanto-movadon, kvankam multa Esperanta aktivado okazas ekster tiu formala strukturo. Ĉiam pli multe, la lingvo trovas novajn varbitojn ekster la landoj de Eǔropo. Ĝi havas sian apartan kulturon. Kvankam la lingvo evidente sukcesis kiel lingvo, kaj estas firme establita kiel malgranda sed stabila dissemita lingvokomunumo, Esperanto ankoraǔ ne gajnis plenan rekonon flanke de internaciaj organizajoj kaj en aliaj aspektoj de la internacia vivo. La pasintaj kelkaj jaroj montris grandan kreskon de interesiĝo pri Esperanto inter fakuloj pri lingvistiko, kiuj ĉiam pli multe rekonas ĝian historian kaj socian gravecon. Studoj de Esperanta lingvistiko estas verkitaj plejparte en Esperanto, sed kreskas la nombro de studoj en aliaj lingvoj, inkluzive la anglan. Tiaj studoj havas longan historion, sed la pasintaj dek jaroj montris plej grandan intensecon de aktivado. La studoj konsistas interalie el esploroj pri la fontoj de la lingvo, la historio kaj konsisto de la Esperanto-movado, Esperanto-literaturo kaj la biografio de Zamenhof. SOMMAIRE Cent ans d'Espéranto: SurvolLe premier manuel d'Espéranto a été publié en 1887. Son auteur, L. L. Zamenhof, créa ainsi un mouvement linguistique dont l'histoire n'a jamais été interrompue jusqu'à ce jour. La langue elle-même est un mélange d'éléments européens et d'une structure a priori, essentiellement internationale. Avec les années, la langue s'est developpée dans tous les domaines de l'expérience humaine: il existe une littérature espérantiste sensiblement importante, l'Espéranto est utilisé en sciences, et l'on trouve même des gens dont c'est la langue maternelle. Un réseau d'organisations internationales et nationales soutient le mouvement espérantiste, mais une grande partie de l'activité espérantiste se déroule en dehors de cette structure officielle. En outre, de plus en plus de non-européens découvrent l'Espéranto. La langue internationale, avec sa propre culture, s'est nettement imposée linguistiquerrrent, apparaissant comme communauté de langue qui est à la fois dispersée et petite, mais stable. Cependant, l'Espéranto a encore à gagner la reconnaissance totale des organisations internationales ainsi que du monde international en général. Les quelques années passées ont connu un développement de l'intérêt pour l'Espéranto parmi les spécialistes en linguistique, qui de plus en plus reconnaissent son importance historique et sociale. Les études linguistiques sur l'Espéranto sont le plus souvent écrites en Espéranto, mais les travaux dans d'autres langues, y compris l'anglais, ne cessent d'augmenter. Ces études ont une longue histoire mais les dix dernières années ressortent comme étant les plus productives. Les travaux en question présentent notamment des études sur les origines de la langue internationale, l'histoire et la constitution du mouvement espérantiste, la littérature espérantiste et la biographie de Zamenhof.