Les aspects économiques de la dynamique fonctionnelle des langues

SUMMARY Economic Aspects of the Functional Dynamics of Languages For speakers of a nondominant language B the learning of the dominant language A is a condition for entry into functional domains from which language B happens to be excluded. The average cost of such learning L is assumed to be constant relative to the number of potential entrants u. The extension of language B to excluded domains represents an alternative to the learning of A. Such extension requires investment in linguistically specialized resources, whose cost per entrant appears in the form of a rectangular hyperbola Klu (fig. 1). The threshold at which the learning of language A can be economically substituted with resources specialized in language B is the point at which L begins to exceed Klu, that is, point u1 in figure 1. It follows that, given the values of L and K, this threshold depends on the number of potential entrants from group B into the excluded domains. This number in turn depends not only on the size of the group B, but on the level of economic development as well. Changes in economic structure associated with development tend to increase the occupational mobility and thus the number of entrants from group B into occupations in which language A is dominant. The mechanism through which investment is channeled into resources specialized in B depends upon the divisibility of goods and services produced by such resources. Whereas divisibility suggests allocation through the market, indivisibility suggests allocation through the public sector or by means of a voluntarist collective effort. Due to external economies resulting from the interdependence of various domains, the extension of language B to excluded domains represents a cumulative process. External effects relative to language A, on the other hand, concern the utilization of capacity of resources specialized in A as well as the number of communication channels open to group A without the cost of learning a second language. Both these effects are negative, which explains the resistance of speakers of dominant languages vis-à-vis the functional extension of nondominant, minority languages. RESUMO La ekonomiaj aspektoj de la funkcia dinamiko de la lingvoj Al la parolantoj de ne-superrega lingvo B, la lernado de la reganta lingvo A estas an-taǔkondico de eniro en funkciajn zonojn, el kiu la lingvo B estas hazarde ekskludita. La meza kosto de tia lernado L estas laǔ nia asumo konstanta vidalvide al la nombro u de potencialaj enirantoj. La etendo de la lingvo B al la zonoj, el kiuj gi estis ekskludita, reprezentas alternativon al la lernado de lingvo A. Tia etendo necesigas investon je lingve specialigitaj rimedoj, kies kosto po eniranto aperas en la formo de rektangula hiperbolo K/u (fig. 1). La sojlo, ce kiu la lernado de lingvo A estas ekonomie anstataǔigebla per la rimedoj, specialigitaj en lingvo B, estas la punkto, ce kiu L komencas esti pli granda ol K/u, tio estas, la punkto u1 en figuro 1. Sekvas ke, se la valoroj de L kaj K estas donitaj, tiu sojlo dependas de la nombro de potencialaj enirantoj el la grupo B en la ekskluditajn zonojn. Tiu nombro, siavice, dependas ne nur de la grandeco de la grupo B, sed ankaǔ de la nivelo de ekonomia disvolvifo. Šangoj de la ekonomia strukturo, ligitaj kun la disvolviĝo, emas grandigi la profesian movadon kaj, do, la nombron de enirantoj el la grupo B en la profesiojn, en kiu la lingvo A superregas. La ilo, per kiu oni peras la investon en rimedojn, specialigitajn en B, dependas de la dividebleco de ajoj kaj servoj, kiujn tiaj rimedoj produktas. Dum la dividebleco sugestas aljugon per la merkato, la nedividebleco sugestas aljugon per la publika sektoro aǔ per volontuleca kolektiva klopodo. La interdependado de diversaj sferoj rezultigas eksterajn sparojn; pro tio, la eten-dado de la lingvo B al zonoj, el kiuj ĝi estis ekskludita, konsistigas akumulan procedon. Aliflanke, eksteraj efikoj, rilataj al la lingvo A, rilatas al la utiligo de la rimedkapablo, specialigita en A, same kiel la nombron de komunikaj kanaloj, disponeblaj al grupo A sen la kosto de lernado de dua lingvo. Ambaǔ tiuj efikoj estas negativaj, kio klarigas la reziston de la parolantoj de regantaj lingvoj kontrau la funkcia etendado de nesuper-regaj, minoritataj lingvoj.